Schoonmaakbranche staat er gekleurd op!

Door Henk Cornelisse, redactieraadlid Clean Totaal

 

Nadat eerst het FNV het zogeheten Witboek heeft uitgegeven waaraan we al eerder aandacht besteden, heeft nu in mei 2010 de PvdA het Zwartboek uitgebracht. Het Zwartboek is een publicatie van 60 pagina’s onder de subtitel: “Berichten van de werkvloer” en is een initiatief van PvdA prominenten Mariëtte Hamers, Hans Spekman en Anja Timmers. Inhoudelijk handelt het over schrijnende arbeidsomstandigheden in diverse branches  waarbij in de pers melding werd gemaakt van onder andere de sectoren  Bouw, Horeca, Gezondheidszorg en Schoonmaak. PvdA betekent in dit geval: Partij van de Arbeidsomstandigheden. Reden om dit Zwartboek is eens goed te bestuderen…

 

Hoewel in de pers uitingen de schoonmaakindustrie ook genoemd wordt als één van de sectoren waarbij aan de arbeidsomstandigheden het nodige mankeert, valt hier in het Zwartboek niets over terug te lezen! Dit wil natuurlijk niet zeggen dat het allemaal crescendo is binnen dit segment, maar het maakt wel duidelijk dat er branches zijn waarin de arbeidsomstandigheden slechter zijn dan in de schoonmaak. Toegegeven, een schrale troost voor de schoonmakers, maar toch… Als opdrachtgevers en schoonmaakbedrijven zich blijven inspannen tot verdere optimalisatie (zie “Laurel en Hardy in Schoonmaakland”) zal in toekomstige Zwartboeken dit schoonmaaksegment ook verder “verschoond” blijven van een vermelding.

 

Het rapport behandelt uitvoerig de schrijnende arbeidsomstandigheden binnen diverse branches. Hierbij een bloemlezing:

 

Vanuit de glasindustrie tekenen wij op dat hier sprake is van werken onder hitte en vrijkomende dampen. Er wordt hier ook in vol continue diensten gewerkt. Een medewerker van 58 jaar, met 40 dienstjaren kreeg bij het verzoek om uitsluitend in de dagdienst te mogen werken, hij trok het na zoveel jaren niet meer, de opmerking van zijn werkgever: “Nou dan sodemieter je toch op…” Zij bedrijfsarts vertelde hem: “Tja, het is beter om niet meer in vol continue rooster te werken, maar als de werkgever zegt dat het niet anders kan…”

 

Lange dagen, fysiek zwaar werk en lange reistijden zijn schering en inslag in dit segment.

De toegenomen werkdruk en de angst om je baan te verliezen aan ingehuurde Polen, maakt het werk er niet beter op. In de bouw mag je niet werken bij een gevoelstemperatuur onder –6 C, er worden regelmatig medewerkers aan het werk aangetroffen bij een gevoelstemperatuur van – 13 C of lager, zelfs zonder beschermende kleding. Van twintig Oost Europeanen die slapen op een bouwvallige zolder ligt ook niemand meer wakker!

 

Fysiek zwaar werk, ondanks de inzet van diverse hulpmiddelen. Bovendien psychisch een zware belasting het omgaan met zieken, leven en dood…

 

Dit segment wordt gekenmerkt door lange dagen, nagenoeg geen tijd voor sociaal leven en een schamel loon, waarbij bovendien in toenemende mate de fooien meer dan eens in de zakken van de eigenaars verdwijnen. Opvallend is dat vooral sterren restaurants de regels aan hun laars lappen. Een gevleugelde uitspraak binnen dit segment is: “als alle uren betaald zouden worden die er daadwerkelijk gewerkt worden dan zullen veel horeca bedrijven opdoeken”. Waar heb ik hier eerder over gelezen??

In het rapport wordt melding gemaakt van een medewerker werkzaam in een restaurant van een zeer bekende tv kok. De medewerker vroeg na vele jaren om opslag omdat hij van het loon niet rond kon komen en kreeg als antwoord: “Als je een droom hebt maakt het je niet uit dat je in een kartonnen doos woont”.

 

Rik van Steenbergen (beleidsmedewerker FNV Kwaliteit van de Arbeid) roept op tot het invoeren van CAO politie belast met beter toezicht op naleving van de cao afspraken.

Door de forse toename van de flex contracten is er naar zijn mening geen oog meer voor de mens achter het product. Bedrijven besteden risicovol werk uit aan subcontractors om te voldoen aan hun eigen RI &E en bekommeren zich niet om het lot van de medewerkers van de subcontractors. Het terugdringen van ziekteverzuim gaat niet over de situatie van de mens maar slechts om het terugdringen van het percentage. Er valt een duidelijke tendens te bespeuren van een mindere bescherming voor werknemers, mede door toedoen van maatregelen vanuit de Europese Commissie, zoals recent het aanpassen van de arbeidstijden richtlijnen.

 

Een voormalig bedrijfsarts laat optekenen dat de commercie hoogtij viert bij terugdringen ziekteverzuim (“Vandaag ziek, morgen staan we op de stoep”). Er is echter geen sprake van preventie, maar alles draait om terugdringen van het ziekteverzuimpercentage. Officiële periodieke keuringen zijn merendeels afgeschaft, er wordt onvoldoende gekeken naar toekomstige uitval. Het verplicht overleg in het kader van de Wet Poortwachter richt zich ook al niet op preventie en/of verbetering arbeidsomstandigheden., een zorgelijke ontwikkeling.

Een jurist voegt hier nog aan toe dat het ook met de inspraak van werknemers droevig gesteld is: van de 7,2 miljoen werkenden zij er 4 miljoen die werken bij bedrijven met minder dan 50 werknemers. Bovendien lapt menig bedrijf met meer dan 50 medewerkers het installeren van medezeggenschap (OR) aan hun laars. Er is voorts in toenemende sprake van de categorie “wegwerpmedewerkers”, dit zijn medewrekers die 3 jaar lang een flexcontract krijgen en daarna ingeruild worden voor zzp-ers.

 

Een voormalig inspecteur van de Arbeidsinspectie laat weten dat zowel de Arbeidsinspectie als Justitie door gebrek aan kennis niet in staat zij adequaat te handelen. Werkgevers riskeren boetes , de pakkans is gering en de hoogte van de boetes wegen niet op tegen de kosten die bespaard worden.. Niet zo vreemd als je bedenkt dat er van de 7,2 miljoen werkenden slechts 200 FTE werkzaam zijn als inspecteur bij de arbeidsinspectie, dan is de pakkans laag.

  

Uit het Zwartboek wordt duidelijk dat er nogal wat mis is met de arbeidsomstandigheden binnen de diverse sectoren in ons land. In dit licht bezien is het in de schoonmaakbranche gelukkig minder dramatisch gesteld dan in diverse andere segmenten, hoewel zoals ik eerder schreef er constant aandacht nodig blijft om dit zo te houden en verder te optimaliseren, want immers: één zwaluw….

 

 

Reageren? redactie@acceptatie.cleantotaal.nl

 

Lees ook van Henk Cornelise: 

Politici openhartig over schoonmaak

FNV vos die de passie predikt 

Laurel & Hardy in Schoonmakland  

Schoonmaak staat er gekleurd op

Zembla over schoonmaak

 

Video:

Wat vindt Henk Cornelisse van ISSA INTERCLEAN Amsterdam 2010?

 

Lees over Henk Cornelisse:

Henk Cornelisse in redactieraad Clean Totaal