“Verantwoordelijkheden zo laag mogelijk in de organisatie”
In economisch barre tijden toch winst maken? Dat is wat de schoonmaakbranche doet en Facilicom is daarbij een koploper. In 2008 heeft het bedrijf meer dan een miljard omzet gegenereerd. Reden genoeg om een gesprek aan te gaan met president directeur Hans Gennissen over Facilicom nu en in de toekomst.
“We hebben weliswaar een goed resultaat behaald, maar dat was nog voordat de recessie in alle hevigheid losbarstte”, aldus Gennissen. “Toch zijn we niet ontevreden. Er is een groei ten opzichte van het eerste half jaar 2008, maar de groei stagneert vooralsnog op het niveau van het laatste kwartaal 2008. Je moet ook kijken naar de onderdelen van ons bedrijf en de landen waarin we gevestigd zijn. Globaal kun je zeggen dat ons onderdeel Gom €145 miljoen omzet heeft bijgedragen en onze zes andere schoonmaakbedrijven die regionaal onder eigen naam werken, € 60 miljoen. In Frankrijk, Belgie en Groot Brittannië was onze omzet respectievelijk circa € 95-, € 75- en € 20 miljoen. In de praktijk blijkt echter dat de hoogste omzet niet door onze schoonmaaktak is bereikt, maar door ons beveiligingsbedrijf. Dat heeft een volume van € 300,- miljoen in Nederland en € 28 miljoen in Frankrijk en Engeland. Per saldo is de beveiliging in ons land dus belangrijker geworden dan de schoonmaak. Daarnaast zijn we nog actief op het gebied van catering, personeelsdiensten en bouw en installatie.”
Betrokkenheid
Over de hele lijn gezien staat Facilicom er prima voor. Het personeelsbeleid is daarin volgens Gennissen een belangrijke factor. “Sinds de jaren tachtig hebben wij onze bedrijven op een moderne leest geschoeid. We hebben er bewust voor gekozen om de verantwoordelijkheden zo laag mogelijk in de organisatie te leggen. Dat heeft een gunstig gevolg voor de effectiviteit waarmee mensen werken, maar ook voor de betrokkenheid. Hoewel lifetime employment ook bij ons niet het uitgangspunt is, hebben we wel een insteek op long time employment. We zorgen goed voor onze mensen en kijken naar wat ze voor ons kunnen betekenen, en omgekeerd natuurlijk! Je ziet dan ook dat het verloop bij ons erg laag is. Dat geldt ook voor het ziekteverzuim. Je moet als management ook duidelijk zijn. Daarom hebben we een transparante verslaglegging, een transparante winst- en verliesregeling en besteden we veel tijd aan het op de juiste punten sturen. Daarvoor maken we gebruik van intelligente automatisering, zodat we snel zien waar eventuele knelpunten zitten. Je kunt dan direct adequaat reageren. Ik denk dat daarnaast nog speelt dat we een familiebedrijf zijn. Dat leidt tot een andersoortige betrokkenheid dan bij collega-bedrijven die een andere eigendomsverhouding hebben. Een familiebedrijf is gericht op continuiteit en daar zullen medewerkers zich misschien ook wel eerder thuis voelen.”
Laag EPC
Een familiebedrijf brengt ook onafhankelijkheid. Bij Facilicom wordt heel veel uit eigen middelen gefinancierd. Zo ook het hoofdkantoor in Schiedam dat er van buiten nog niet eens zo bijzonder uit ziet, maar dat van binnen zeker wel is. Door het toepassen van innovatieve technieken en doordachte oplossingen is een EPC van 0,49 (Energie Prestatie Coëfficiënt) bereikt dat ver onder de wettelijke norm ligt. Daarom heeft het Schiedamse hoofdkantoor een A++ label. Een toekomstvast gebouw dus, maar dat is nog niet alles, want het hele bouwwerk is in eigen beheer gebouwd. Een schoonmaakbedrijf dat als bouwer optreedt? Hoe zit dat? “Onze divisie Breijer Bouw en Installatie is met 180 mln euro omzet een professionele aannemer. Breijer is vooral gespecialiseerd in onderhoud en verbouw, veelal met lange termijn contracten. Maar zo’n nieuwbouw kunnen we ook prima aan”, aldus Gennissen. “Natuurlijk hebben we wel deskundigen ingehuurd om bijvoorbeeld het gebouw te ontwerpen en door te rekenen. Onze architect vond onze zienswijze en invloed juist een uitdaging, in plaats van een last. Met zo’n opstelling kom je gezamenlijk tot een goed resultaat. Een van de bijzonderheden in de bouw is de afwezigheid van systeemplafonds omdat gebruik wordt gemaakt van betonkernactivering voor verwarmen en koelen. Overigens zit de winst van dit gebouw niet alleen in de innovatieve en soms ook kostbare techniek, maar ook in voor de hand liggende zaken. We hebben geen bruikbare vensterbanken meer, zodat de onvermijdelijke stapels paperassen die veel kantoren ontsieren en er een stofnest van maken niet kunnen ontstaan. Daarnaast hebben we vloerbedekking met mozaiekprint, waardoor verstoringen minder snel zichtbaar zijn en we kunnen volstaan met een maal per week stofzuigen. Beide eenvoudige ingrepen hebben een groot effect op de onderhoudskosten van een gebouw. Overigens gaat dit zeker niet ten koste van het welbevinden van onze kantoormedewerkers, want dat was juist een van de uitgangspunten bij ons ontwerp.”
DBFMO
“Met een bouw- en installatiebedrijf binnen de groep zijn wij uniek in Nederland”. vervolgt Gennissen. “We kunnen daarmee een totaalconcept leveren, beter bekend als DBFMO (Design, Build, Finance, Maintenance and Operating). Normaal zit je als schoonmaakbedrijf alleen in de O van operating, nu doen we het totale traject als hoofdaannemer. Er is steeds meer belangstelling uit de markt, al moet je het niet groter maken dan het is. Er is maar een beperkt aantal organisaties in ons land dat voor zo’n totaal concept open staat. We bouwen bijvoorbeeld nu op deze manier een pand voor de Belastingdienst in Doetinchem. waarbij we al in het ontwerp van een pand het onderhoud en de schoonmaak meenemen. Daarmee voorkom je dat er zo dadelijk een nieuw gebouw staat waarvan de kosten voor schoonmaak en onderhoud onverantwoord hoog zijn. Het betekent natuurlijk wel dat de binding tussen opdrachtgever en ons als totaalleverancier groter wordt dan in de traditionele verhoudingen. Ik zie het echter ook als een wederzijdse afhankelijkheid. We zouden het ons niet kunnen permitteren om een slecht pand neer te zetten of onvoldoende te presteren op het onderhoud daarvan. Ik denk zelf niet dat dit concept ooit meer dan tien procent van onze omzet zal gaan uitmaken. Dat wil overigens niet zeggen dat we niet bij een opdrachtgever met meer bedrijfsonderdelen actief zijn. Je kunt denken aan een ziekenhuis waar we de beveiliging, catering, het onderhoud en de schoonmaak doen. Het onderscheid met DBFMO is dat je inschrijft op een bepaalde taak en je voor ieder onderdeel apart wel of niet gekozen wordt uit een hoeveelheid mededingers. Wij zien eigenlijk veel meer in ons totaalconcept of integrated facility concept, waarbij we alle dienstverlening in één pakket willen aanbieden. Ons doel is om in 2012 met dit concept 15% van onze omzet te genereren. Ik denk dat het lukt, maar als je een ding uit de afgelopen decennia kan leren, is dat de markt voor dit soort dienstverlening al een kwart eeuw veelbelovend is, maar zich in feite maar heel langzaam ontwikkelt. Je ziet dat andere aanbieders in het verleden ook een integraal pakket hebben aangeboden en dat die daarvan vrijwel allemaal terug zijn gekomen omdat de markt ervoor vrij klein is. De omzet is dus nog relatief gering. Dat vind ik niet zo erg. Facilicom heeft andere inkomstenbronnen en bovendien gaan wij voor kwaliteit in plaats van kwantiteit. Ik verwacht zeker nog enkele van dergelijke contracten te scoren in de komende jaren.”
Minder over de vloer
Gennissen vervolgt: “De winst van een geïntegreerde aanpak zie ik zeker. Stel dat je een kleine pantry hebt op een verdieping. Daar in de buurt is ook de toiletgroep en er staat ook een kopieerapparaat. Nu komt er iemand van de postkamer het kopieerpapier bijvullen, een cateringmedewerker komt het servies bijvullen, de automatenoperator komt de koffiemachine schoonmaken en vullen en de schoonmaker maakt d
e toiletgroep schoon. Dat zijn dus vier mensen aan de slag voor werk dat ook door één medewerker gedaan kan worden. Stel dat die vier mensen allemaal zes minuten bezig zijn en de ene medewerker uit ons concept maar een minuut of tien, dan levert dat geld op voor de gebruiker van het pand. Bovendien maakt deze aanpak het werk van die ene medewerker interessanter en afwisselender. Onze oplossing klinkt basaal en is dat ook. Bovendien is ons concept niet alleen geschikt voor grote bedrijven boven bijvoorbeeld zo’n 3000 m2 en 150 medewerkers, maar kan het ook prima worden uitgevoerd in bedrijfsverzamelgebouwen met kleinere bedrijven of zelfs in hele bedrijvenparken. Ik denk dus dat ons omzetdoel op dit terrein haalbaar is.”
e toiletgroep schoon. Dat zijn dus vier mensen aan de slag voor werk dat ook door één medewerker gedaan kan worden. Stel dat die vier mensen allemaal zes minuten bezig zijn en de ene medewerker uit ons concept maar een minuut of tien, dan levert dat geld op voor de gebruiker van het pand. Bovendien maakt deze aanpak het werk van die ene medewerker interessanter en afwisselender. Onze oplossing klinkt basaal en is dat ook. Bovendien is ons concept niet alleen geschikt voor grote bedrijven boven bijvoorbeeld zo’n 3000 m2 en 150 medewerkers, maar kan het ook prima worden uitgevoerd in bedrijfsverzamelgebouwen met kleinere bedrijven of zelfs in hele bedrijvenparken. Ik denk dus dat ons omzetdoel op dit terrein haalbaar is.”
Informatie: