Rob Bongenaar, directeur OSB

Daar waar OSB via roadshows (beter gezegd bedrijfsbezoeken) binnen het MKB segment een breder draagvlak tracht te creëren, neemt binnen dit zelfde MKB segment de roep om afsplitsing van OSB en het oprichten van een separate werkgeversorganisatie voor het Midden en Kleinbedrijf toe (zie ondermeer de discussies binnen de nieuwsgroep van Clean Totaal op LinkedIn). Gelijktijdig zet OSB vol in op het zogeheten nieuwe elan. Weg met het introverte imago en de focus nog meer dan voorheen op de belangenbehartiging van alle leden, groot en klein. Tijd voor een goed gesprek met Rob Bongenaar, directeur OSB op het bescheiden kantoor van OSB op een wat afgelegen plek in Den Bosch, toevalligerwijze net naast een uitvaartcentrum… Deze symboliek berust echter op toeval. Rob is een bevlogen, open en visionaire man die het beste voor heeft met de branche. Op de foto wordt hij geflankeerd door beleidsmedewerker Nico Koch (links) en voorzitter Hans Simons.

 

Er zijn in Nederland 9.000 schoonmaak- en glazenwasserbedrijven die werkgelegenheid bieden aan 150.000 medewerkers/sters en zodoende goed zijn voor een omzet van 3,75 miljard omzet. Dit impliceert: 1% van het Bruto Nationaal Product en 1% van het Nederlandse bedrijvenbestand (bron: drs N. Koch OSB oktober 2010). Overigens vermeldt de website OSB 200.000 medewerkers, zodat hier een nogal forse afwijking te constateren valt. De cijfers uit : ‘Wat doet schoonmaak” (januari 2010) heeft het over 4,23 miljard omzet. Het ligt er klaarblijkelijk aan wie telt? De TopTien schoonmaakbedrijven in NL hebben hiervan een marktaandeel van 40%, oftewel 1,5 miljard, hetgeen betekent dat de andere 8990 bedrijven een totaal omzet hebben van de overige 2,25 miljard. Oftewel de gemiddelde omzet TopTien bedraagt 150 miljoen en de overigen 8990 gemiddeld 0,25 miljoen.. een schril contrast. OSB telt circa 600 leden oftewel 6,5% van het aantal bedrijven is lid van deze branchevereniging. Dit komt erg dicht in de buurt van de werknemers die lid zijn van een bond. Geen indrukwekkende cijfers. Wel moet gezegd worden dat deze 6,5% op Kamer van Koophandel registratieniveau overeenkomt met ruim 20%, aangezien concerns ook hun werkmaatschappijen separaat bij KvK inschrijven. Deze werkmaatschappijen zitten ook in de 9000 bedrijven meegeteld.

Het aantal OSB leden vertegenwoordigt overigens wel circa 80% van de totale omzet, waaruit af te leiden valt dat vooral bedrijven met een laag omzetniveau (nog) geen lid van OSB zijn.

De OSB heeft in de branche het imago dat het beleid gedicteerd wordt door de grotere schoonmaakbedrijven, vooral door de “big 5” dan wel de TopTien. Qua samenstelling van bestuur is dit echter een beeld wat geen recht doet aan de realiteit, want mede door het vertrek van Madeleine Bunders (ISS) en Jan Wolters (Hectas) met als vervangers Gerrie Westenbrink (Fonville) en de nog te benoemen Monique Zuure (Price Cleaning) en Harry v/d Broek (QPC Schoonmaak)is de verhouding in het bestuur: 60% uit MKB vertegenwoordigers en 40% TopTien.

Bongenaar hierover: “Het is lastig tegen het klaarblijkelijk bestaande beeld dat het bestuur, en hierdoor het beleid, binnen OSB door de grote bedrijven gedicteerd wordt op te boksen. De realiteit is immers anders. Dat is ook de reden van onze circa 200 bedrijfsbezoeken per jaar. We merken dat dit haar vruchten afwerpt en de mindset binnen het MKB na een dergelijk bezoek verandert. Ook de wat intern gerichte focus van onze vorige voorzitter nodigde het MKB segment niet echt uit actief binnen OSB te participeren. Het was zelfs zo erg dat bedrijven in het MKB segment de post van OSB niet meer openden en linea recta in de papierbakken deponeerde. Wij zien nu gelukkig steeds meer nieuwe gezichten uit dit segment bij OSB bijeenkomsten. Het “wij” gevoel neemt toe bespeuren wij. Dit sterkt ons in de mening dat we op de goede weg zijn.”

 

Veel gehoord argument is dat zolang de stemverhouding omzet gerelateerd is de stem van de grote bedrijven veelal doorslaggevend zal zijn. Immers de grootste bedrijven hebben met deze stemverhouding de meeste stemmen en zodoende de meeste inspraak.

Bongenaar: “Absoluut niet waar. Het is mede hierom dat er een maximaal bedrag aan de hoogte van de contributie per bedrijf is vastgesteld ( € 49.628). Dit impliceert ook een maximum aantal stemmen per bedrijf. Daar waar het MKB segment 60% van de omzet in handen heeft zal dit zich, indien zij een front vormen, ook in een dienovereenkomstige stemverhouding vertalen.”

Dit impliceert derhalve ook dat de contributiebijdrage van de TopTien beperkt blijft tot over een omzetvolume van ca. 42,5 miljoen… en daardoor verhoudingsgewijze minder hoog is dan het segment onder dit omzetniveau. Tja, en een toename van deelnemers aan OSB bijeenkomsten mag dan gegroeid zijn tot gemiddeld 100 deelnemers, dan nog is dit nog maar één (1) procent van het aantal schoonmaak- en glazenwasbedrijven en 15% van het aantal leden. Geen getallen om over naar huis te schrijven.

 

De toetredingscriteria om lid te mogen worden van OSB schrikt menig MKB bedrijf mogelijk ook af:

•             minimaal 3 jaar actief zijn in de branche

•             controle verklaring externe accountant over jaarstukken

•             externe verklaring over omzet

•             opgave 3 relevante referentie adressen

•             inschrijving KvK

•             verklaring omtrent betalingsgedrag

•             kopie bedrijfsaansprakelijkheid verzekering: verzekerd bedrag € 1.134.000.—per   gebeurtenis + beperkt opzicht risico

•             toets op naleving OSB Gedragscode

•             goedkeuring andere leden

 

Een behoorlijk verlanglijstje!

 

Bongenaar: “Er is wel een dispensatie mogelijkheid voor toetreders die kunnen bogen op een jarenlange ervaring in de branche, maar dit is nog niet inhoudelijk geformaliseerd.”

Deze doelgroep kan zich echter wel met een dergelijk verzoek tot OSB wenden.

Wat exact de kwalificatie “jarenlange ervaring” impliceert staat echter in de sterren…

 

De ambitie van OSB ligt op een verdubbeling van deelname aan (regio)bijeenkomsten, hetgeen zij wil bereiken door bijeenkomsten te houden met meer praktische thema’s en minder branche filosoferend van aard. Ook samenwerking met FMN wordt hierin opgezocht, zodat aanbieders en leveranciers samen aan tafel komen. In deze meer regionaal te houden meetings verwacht OSB input voor bepaalde aspecten met betrekking tot de cao te ontvangen, welke bij cao onderhandelingen ingebracht kunnen worden. Pro- actieve in plaats van re –actieve attitude van haar leden.

Overigens wijkt dit niet veel af van het in het verleden gehouden regio bijeenkomsten die wegens gebrek aan voldoende belangstelling een schone dood gestorven zijn.

OSB heeft de uitdaging om de bijeenkomsten inhoudelijk zo interessant te maken dat leden massaal toestromen, en niet-leden alleen hierom al lid willen worden. Nieuwkomers moeten dan wel enkele jaren geduld betrachten, tenzij zij conform de statuten kiezen voor het alternatief van een regio lidmaatschap. Het blijkt echter dat geen enkel bedrijf van deze mogelijkheid gebruik maakt, zodat OSB de statuten o.a. op dit onderdeel gaat aanpassen.

 

Ook OSB volgt nauwlettend de discussies inzake de negatieve prijsspiraal binnen de schoonmaak- en glazenwassers branche. Haar middelen om hieraan sturing te geven zijn uiterst beperkt. De NMA ligt op de loer en OSB wil geen nieuwe confrontatie
met deze organisatie veroorzaken. Wel tracht OSB alles te doen wat in haar vermogen ligt om een gedragverandering te realiseren, en wel middels een actieve rol met betrekking tot:

 

•             Code Goed Opdrachtgeverschap

•             Invoeren keurmerk

•             Hygiënetool (resultaat gerichte en objectieve metingen)

 

Bongenaar: “Het ontstaan van de Code Goed Opdrachtgeverschap vindt zijn oorsprong in de recent gehouden staking. Dit heeft de problematiek binnen de branche goed op de kaart gezet en heeft zowel de politiek als de opdrachtgevers de ogen opener gemaakt. De inhoud Code Goed Opdrachtgeverschap bevindt zich thans in een afrondende fase. Hierna volgt uiteraard nog de implementatie en op welke wijze hier nadere invulling gegeven gaat worden.Dit soort processen moet je niet door de haast laten beïnvloeden. Inhoudelijke kwaliteit is belangrijker. De Hygiëne tool wordt nog dit jaar verder ontwikkeld en in 2011 ingezet als pilot en getest binnen enkele scholen, waar het in de regel de grootste rotzooi is. De uitkomsten hiervan worden vervolgens geëvalueerd. Het keurmerk voor de branche wordt het lidmaatschap OSB. Denk maar aan een situatie gelijk aan BOVAG. Het is onze ambitie dit keurmerk in 2011 in te voeren. Het zal de markt reguleren en het kaf van het koren scheiden”

 

De uitspraak van Bongenaar betekent dat OSB leden automatisch het keurmerk krijgen. Het ligt in het voornemen om via jaarlijkse audits steekproefsgewijze door een nog in het leven te roepen Stichting Naleving OSB keurmerk Bepalingen (SNOB of welke naam dan ook) controles te laten uitvoeren of de bedrijven de bepalingen en integriteit afspraken nakomen. Is dit niet geval krijgt het bedrijf bijvoorbeeld de eerste keer een gele kaart en verliest het bijvoorbeeld de tweede keer het keurmerk en daarmede gelijktijdig het lidmaatschap OSB. Dit voornemen dient door een nog te benoemen Commissie nader vorm gegeven te worden. De absolute onafhankelijkheid van een dergelijke Stichting zal naar mijn mening uitstekend geborgd dienen te zijn. Schoonmaakbedrijven laten immers niet graag in hun keuken kijken!

Een keurmerk en controle orgaan waar wordt dit van betaald vroeg ik mij af. De uurtarieven laten toch nauwelijks enige ruimte voor een contributieverhoging?!! Dit terwijl men zich binnen het MKB segment al afvraagt waar betalen wij in hemelsnaam de (stevige) premie voor en wat krijgen we ervoor terug? De premie bedraagt namelijk uit een vast deel van € 650.- per jaar + 1.15 promille van de omzet. Hierover komt 19% btw.

Bongenaar stelt ons gerust: “Wij denken zowel het invoeren van dit keurmerk als de kosten van het controlerend orgaan via de bestaande middelen te kunnen financieren. Ook zal de invoering geen administratieve lasten verzwaring voor de bedrijven impliceren. De groei in lidmaatschappen tegen de huidige contributie condities draagt bij aan een sluitende financiering, zonder verhoging van de contributie bijdrage.”

 

Platform MKB

Binnen OSB is voorts sprake van een stuurgroep platform MKB OSB, welk platform op 9 november jongstleden haar tweede bijeenkomst heeft gehouden. Een goedwillende groep leden uit het MKB segment die andere leden graag wil betrekken bij activiteiten en die actief meedenken over de brancheontwikkelingen, zoals eerder genoemd Keurmerk en Code Goed Opdrachtgeverschap. Hier wordt ook gesproken over De Gebouw Gezondheids Monitor, waarmee waarschijnlijk de eerdergenoemde Hygiënetool bedoeld word. Voorts geeft de stuurgroep aan wat de MKB bedrijven verwachten van OSB. Er is tevens een gebruikersgroep OSB Platform MKB op Linkedln, maar die is alleen open voor leden, zodat anderen zich buiten gesloten zullen voelen… Leuke initiatieven vooral bedoeld als ledenwerving lijkt het.

 

De vraag werpt zich op af alle inspanningen die OSB zich getroost het MKB segment voldoende bereikt en aanspreekt, zodat de roep om afsplitsing verstomd raakt en er sprake komt van een bredere solidariteit. Het laatste woord is aan de bedrijven binnen dit segment! May I have your votes please?

 

Henk Cornelisse (info@facility-specialists.nl) is directeur van Facility Specialists) en redactieraadlid van Clean Totaal.

 

Lees ook: OSB op koers met Nieuw Elan

 

Reageren? redactie@acceptatie.cleantotaal.nl

Reageren kan ook in de discussiegroep van Clean Totaal op LinkedIn. 

 

Reacties: (1)

 

17-11-10 – Maurice Rutgrink