Als vakbond strijden we al jaren tegen de hoge bonussen die in het bedrijfsleven worden uitbetaald. Ze staan niet in verhouding tot de geleverde prestatie en zorgen voor verkeerd, risicovol gedrag. De kredietcrisis is er mede een gevolg van.
Ik ben er altijd vanuit gegaan dat extreme bonussen in de schoonmaaksector niet voorkomen. Natuurlijk, een accountmanager en ook andere functionarissen krijgen een bonus als zij een positieve bijdrage hebben geleverd. Maar vergeleken met de bonussen die banken gaven (en nog steeds geven) zijn dat zeer bescheiden bedragen.
Gelukkig maar. Men is er blijkbaar binnen de branche van overtuigd dat extreme bonussen niet tot een veel beter resultaat leiden. Helaas kom ik de laatste tijd wel een ander soort bonus tegen: een negatieve bonus. Wat mij betreft ook extreem, niet in hoogte, maar wel in gevolg.
Een zeven is te goed
Concreet: een van onze leden werkt hard om een basisschool in een klein dorp goed schoon te houden. Dat valt niet mee met de huidige tijd. Ze heeft dan ook met de leerkrachten afgesproken dat zij de kinderen aanspreken en aansturen. De stoeltjes staan netjes op tafel en een paar kinderen vegen elke dag de vloer aan. Prima geregeld. Bij een controle wordt er dan ook een 7 gescoord. Niets aan de hand, zou je zeggen. Helaas denkt het schoonmaakbedrijf daar anders over. Zij laten de betrokken medewerker weten dat er in het contract van de school staat dat er maar een kwaliteit 6 hoeft te worden afgeleverd. De medewerkster kan het werk blijkbaar te makkelijk aan, dus krijgt ze voortaan een half uur per dag minder voor haar werk in de school.
Een ander voorbeeld: een groep dames werkt al jaren op een gemeentehuis. Het gaat prima, niets aan de hand. Klant tevreden, schoonmaakbedrijf tevreden en dames tevreden. Er komt een aanbesteding en een ander schoonmaakbedrijf wint de aanbesteding. Twee tijdelijke contracten worden niet verlengd, maar de overgebleven dames gaan weer vol goede moed aan het werk. Maar na anderhalf jaar krijgen ze te horen dat een van de dames moet worden overgeplaatst, omdat het te goed gaat. Het schoonmaakbedrijf had namelijk gerekend op meer regiewerk (tegen een hoger tarief) en dat zit er met de werklust van de betrokken dames niet in.
Incident
ortom, hier krijgen mensen die zich volledig inzetten een negatieve bonus. Wat mij betreft is dat ook extreem. Het is in ieder geval niet goed voor de motivatie van de schoonmakers. Ik hoop dat de genoemde voorbeelden incidenten blijven en dat er geen ‘negatieve bonuscultuur’ in de sector ontstaat. Het gevolg zou kunnen zijn dat wij als vakbond moeten adviseren om maar niet al te veel je best te doen. En dat is wel een extreem advies voor een vakbond die graag wil dat mensen met plezier hun werk kunnen blijven doen.
Jan Kampherbeek is als CNV bestuurder nauw betrokken bij de onderhandelingen voor de nieuwe schoonmaak CAO.