Jan Kampherbeek is bestuurder bij CNV Vakmensen en nauw betrokken bij de schoonmaakbranche
Van de looptijd van de huidige CAO is al weer een jaar voorbij. De CAO is na veel actie tot stand gekomen en het is misschien goed om eens terug en vooruit te kijken wat er in het afgelopen jaar gebeurd is met de afspraken in de CAO.
Ik denk dat er in de branche maar twee afspraken bekend zijn: (1) de loonverhogingen en (2) de afspraak om een convenant over goed opdrachtgeverschap af te spreken.
De afspraak over loonsverhoging is noodzakelijk om de koopkracht van schoonmakers op peil te houden. De tweede afspraak, die de meeste aandacht krijgt in de vakbladen, is een afspraak die eigenlijk alleen noodzakelijk is omdat de te ver doorgevoerde marktwerking in de branche de problemen niet automatisch op kan lossen. Zelfs ondernemers en opdrachtgevers die om het hardst roepen dat men zeer maatschappelijk verantwoord onderneemt krijgen het niet voor elkaar fatsoenlijk aanbestedingen te doen.
Meer aandacht voor mensen?
Over de CAO afspraak om een code goed opdrachtgeverschap af te spreken is in de vakliteratuur al het nodige te lezen. Dat is mooi. Een teken dat de CAO afspraak leeft. Helaas zie ik nog wel vaak dat men de code vooral belangrijk vindt om prijsdruk verminderen. Natuurlijk is dat noodzakelijk maar er is meer dat belangrijk is. Het goed omgaan met je personeel is voor ons minstens zo belangrijk Ik snap ook wel dat om voldoende aandacht voor je personeel te hebben er tijd ( en dus geld) nodig is. Maar een hogere prijs betekent nog steeds niet dat er automatisch meer positieve aandacht is voor het personeel. In de artikelen waar over de Code Goed Opdrachtgeverschap geschreven wordt kom ik dit punt niet tegen.
Bezuinigingsdrift
Een andere belangrijke afspraak is dat iedere schoonmaker die onvoldoende de Nederlandse taal beheerst Nederlands gaat leren. Een afspraak waar we weinig over lezen maar waar wel het nodige aan is gebeurd. Helaas hebben we nogal wat last van de bezuinigingsdrift van het huidige kabinet en allerlei gemeenten. Toen de afspraak gemaakt werd hadden de gemeenten geld om al hun inwoners op taalcursus te kunnen sturen. Tevens had het ministerie van VROM een aantal coördinatoren in dienst die tussen gemeenten in coördineren. Het ministerie van VROM was zeer geïnteresseerd in de afspraak die we in de CAO hebben gemaakt. Onder tussen zit er een kabinet dat graag daadkracht laat zien maar niet op een voor schoonmakers positieve manier. De coördinatoren zijn er niet meer. Ook bij gemeentes is er aanmerkelijk minder ruimte voor het financieren van taallessen. Daarnaast lijkt het er sterk op dat de schoonmaakbedrijven deze afspraak ook niet meer op het netvlies hebben staan. Als er vanuit de branche gevraagd wordt om mensen met een taalachterstand op te geven moet dat vaak eerst nog worden uitgezocht. Vreemd. Je zou denken dat je bij normaal personeelsbeleid toch van iedereen zou moeten weten wat zijn opleiding en zijn taalvaardigheid is.
Kortom: er wordt hard gewerkt maar het valt niet mee om deze CAO afspraak goed in te vullen.
Basiscursus
Een andere afspraak is dat nieuwe mensen binnen drie maanden een introductie instructie krijgen en binnen drie maanden opgegeven zijn voor de cursus voor de basisopleiding schoonmaak. Het aantal cursussen en gediplomeerden neemt wel toe maar niet in de mate waarin dat zou moeten. Zeker bij kleine bedrijven zien we dat dit punt achter blijft. Dat een aantal kleine bedrijven het wel prima doet bewijst dat het niet van de bedrijfsgrootte hoeft at te hangen om deze afspraak in te vullen.
Contractwisseling en ziekte
Zoals elke CAO onderhandeling sinds de invoering van het artikel over contractswisseling is ook dit artikel aangepast. Werknemers die langer dan 26 weken ziek zijn hoeven niet mee over bij een contractswisseling. Vanuit werknemers perspectief omdat dan de begeleiding door dezelfde personen onderbroken wordt en vanuit werkgevers perspectief omdat men bij een contractwisseling dan de langdurig zieken er niet bij krijgt. Deze verandering heeft in het begin nogal wat discussie opgeleverd. Er waren mensen die nog steeds ziek stonden gemeld maar al weer een hele tijd (bijna) hun eigen werk weer uitvoerden of ander vervangend werk. Wat geldt nu voor die mensen? Voor schoonmaakbedrijven een prikkel om zorgvuldiger te melden als mensen weer aan het werk gaan en mensen niet lange tijd op arbeidstherapeutische basis te laten werken. Daarnaast is het de bedoeling geweest van CAO partijen dat er voor langdurig zieken niet direct na de overgang van het object ontslag kan wordt aangevraagd. Nu kan je dat natuurlijk niet per CAO verbieden. Er is dus een schadevergoeding in de CAO gezet. Ik ken tot nu toe één situatie waarin een werkgever wel ontslag heeft aangevraagd. De kantonrechter heeft dat ontslag ook goedgekeurd maar wel de vergoeding toegekend. Dan is ontslag voor een werkgever geen aantrekkelijke optie meer.
Afgesproken is ook dat het artikel over contractwisseling geëvalueerd zou worden. De evaluatie heeft overigens nog niet plaatsgevonden.
Overig
Ook is in de CAO afgesproken dat het vakbondslidmaatschap gepromoot gaat worden en dat vakbonden makkelijker toegang hebben tot schoonmakers.. Dat artikel heeft nog niet veel opgeleverd.
In deze CAO is afgesproken dat de contributie van de leden van CNV en FNV via de administratie van het pensioenfonds geïnd kan worden. Daarvoor is per 1 januari 2011 een proef gestart bij NOVON. Als dat loopt wordt die proef herhaald bij een groter bedrijf. Voordeel voor werknemers is dat ze zo direct hun belasting terug krijgen en de contributie wordt
Verder zijn er natuurlijk nog wat kleinere afspraken gemaakt. Waarvan sommige makkelijke zijn in te vullen. Bijvoorbeeld de uitbreiding van het rouwverlof en andere wat lastiger een bijvoorbeeld nieuwe regeling rond reiskosten bedenken.
Uiteindelijk moet alles eind 2011 wel uitgewerkt en/of ingevuld zijn want dan staan komen de volgende CAO onderhandelingen er weer aan.
Reagern? redactie@acceptatie.cleantotaal.nl
