De redactie van Clean Totaal biedt in de categorie ‘Ingezonden’ ruimte aan opinie, een ander geluid of een gefundeerde mening. Ditmaal een bericht van Ton Christianen RSBA die zich stoort aan de complexiteit van de wet- en regelgeving omtrent verzuim. Een oproep aan politiek Den Haag en de Autoriteit Persoonsgegevens in het opinie-artikel:
Relevant is een medisch gerelateerd woord
Althans, die melding kreeg ik van een toonaangevend verzuimvolgsysteem toen ik een gespreksverslag wilde opslaan en toevoegen aan het dossier. Ik had het eerst niet in de gaten, want ik drukte op “OK” maar er gebeurde niets. Nog maar eens drukken. Toen viel mijn oog op de melding die ik te zien kreeg. Watte? Wat geeft dat ding aan? Is het woord “relevant” medisch gerelateerd en daarom wordt het niet opgeslagen? Moet niet gekker worden, toch?
Jawel! Kan nog gekker. Want in hetzelfde verslag stond ook het woord “criterium”. Mocht ook niet. Een slim iemand heeft wel eens tegen mij gezegd: “verbaas je niet, verwonder je slechts”. Nou, ik viel zo beetje verwonderd van mijn stoel af. Waar gaat het over? Begrijp me niet verkeerd, privacy is een groot goed en medische termen horen uiteraard niet thuis in dossiers en verslagen die door niet-medici ingezien kunnen worden. Maar dit? Goed, hoe nu verder. Ik kon het verslag immers niet opslaan en mijn werk dus ook niet afronden. Ik neem contact op met de systeembeheerder van de arbodienst die dit verzuimvolgsysteem hanteert. Ik leg de situatie uit en kreeg het volgende antwoord: “ik kan daar niet zelf over beslissen. Ik neem contact op met de Security Officer en als die het goed vindt, kan het systeem dusdanig worden aangepast zo dat de woorden “relevant” en criterium” voortaan worden toegelaten. Net toen ik dacht dat ik niet nog meer verwonderd kon zijn….
Security Officer beslist
Dus een daadwerkelijk persoon, een Security Officer, gaat beoordelen of de woorden “relevant” en “criterium” door de (niet) medische beugel kunnen om te voorkomen dat ik, God bewaar me, toch een stevig misdrijf ga begaan op terrein van de privacy? Dat is dus echt zo ingeregeld? We kunnen dus niet zelf met ons boerenverstand beredeneren dat deze woorden geen termen zijn die je terug zult vinden op de etiketjes van potjes met pillen en poeders die bij de apotheek? Nee. Moet naar de Security Officer. Ik zie het overigens al gebeuren dat deze persoon op een feestje zit en op de vraag wat hij/zij voor de kost doet: “ik ben Security Officer”. “Oh leuk, maar wat doe je dan?”, “Nou, ik controleer woorden of ze niet in strijd zijn met de privacywetgeving en als dat niet zo is, dan geef ik ze vrij in het systeem”. …En wij maar denken dat de doorgeschoten drang om censuur te willen toepassen alleen voorkomt in Noord-Korea…
Enfin, het gesprek tussen de de systeembeheerder en mij gaat verder. Ik vraag wanneer de Security Officer, zijn/haar licht dan kan laten schijnen over dit vraagstuk. “Morgen” luidt het antwoord. “Morgen?”, “Ja, morgen”. “Maar hoe moet ik verder dan? Ik kan het verslag niet open laten staan tot morgen en wil wel e.e.a. vastleggen in het dossier”. “Snap ik, daar is een oplossing voor”. “Mooi, ik ben benieuwd wat de oplossing dan is, want ik wil graag verder”. “De oplossing is om het woord verkeerd te spellen”. “Watte?” “Verkeerd spellen. Als je het woord verkeerd spelt dan accepteert het systeem dat, dus “relevant” spellen als “rellevant”. En voor de tweede keer verwonderde ik me van mijn stoel af. Dus het hele gedachtegoed van het voorkomen dat medisch gerelateerde woorden in verslagen komt te staan, valt of staat bij de spellingvaardigheid van de schrijver? Wat is dat het nut van een dergelijk filter? Want niet iedereen kan goed spellen. Daarnaast zijn er mensen die dyslectisch zijn. En velen maken simpelweg gewoon per abuis een typefout. Hebben we dan het filter om als verzuimsysteemeigenaar maar te kunnen zeggen dat je je bijdrage levert aan het zorgvuldigheidsbeginsel omtrent privacy? Of om aansprakelijkheid te kunnen afwenden?
Eigen inzicht ondergeschikt
Even resumerend; privacy is een groot goed en daar moeten we zorgvuldig mee om gaan. Geen discussie daarover wat mij betreft. Maar we zijn inmiddels ogenschijnlijk beland in een omgeving waarin softwareprogramma’s dagelijkse (niet medische) woorden op voorhand aanmerken als “not done”, waar niemand elkaar meer vertrouwt op eigen inzicht, eigen kunnen en eigen verantwoordelijkheid want we hebben aparte functionarissen nodig (die we een hele stoere naam geven om het belang maar uit te drukken) die elke letter en lettergreep gaan beoordelen en waarbij de achterliggende gedachtegang volledig getorpedeerd kan worden door het betreffende woord verkeerd te spellen…
De betreffende arbodienst, systeembeheerder en Security Officer verwijt ik uiteraard niets. Die voeren ook alleen maar uit. Maar voor de architecten van het broddelwerkje “Beleidsregels bij zieke medewerkers” en andere AVG gerelateerde rommel (in deze context dan) zou ik willen zeggen: “Hallo, stelletje ………. (mag je zelf invullen..), waar zijn we mee bezig!!
Beleid is een samenraapsel
Maar ik vrees dat dit tegen dovemansoren is gezegd. De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) en de politieke besluitvormers spelen al jaren stommetje. Als een klein kleutertje dat zijn vingers in zijn oren stopt en heel hard “nanananananana” zingt om maar niet te horen wat een volwassene tegen ze zegt. Kunt u zich zo’n situatie voor de geest halen? Dat is nu precies de houding die de AP en politiek Den Haag inneemt. Er zijn al zo ongelofelijk veel verschillende partijen die hebben gezegd (en onderbouwd) waarom de regels zoals de AP die heeft opgesteld, niet werken. De beleidsregels zoals die nu staan, zijn een samenraapsel van verschillende wetten, regels, uitgangspunten etc maar die bij elkaar alles behalve een logisch of kloppend geheel vormen. En de toepassing vanuit de AVG slaat door.
Hoe stoer zou het zijn als, onder aanvoering vanuit Den Haag, de AP zich ontpopt van klein kleutertje naar een volwassene met de mogelijkheid tot zelfreflectie en zegt: “Dit werkt niet. Terug naar de tekentafel en met verschillende experts vanuit verschillende disciplines met elkaar om tafel om iets te maken wat werkt, wat klopt en wat nog steeds recht doet aan de bescherming van de privacy van alle betrokkenen”.
Ik zeg: Succes!!
Ton Christianen
directeur van Pyxus, organisatieadviesbureau voor verzuim en re-integratievraagstukken.
PS.
De security officer liet me per mail weten dat de woorden “relevant” en “criterium” geen medische termen zijn en dat ze niet meer worden tegengehouden door het systeem. Ik heb de beste man bedankt voor zijn reactie en een nieuw woord doorgegeven dat de dag erna werd geblokt. Het betrof het woord “bleek” (als in de verleden tijd van “blijkt”)…………