Asito is september vorig jaar gestart met de uitrol van het naar eigen zeggen volledig milieuvriendelijke Asito Element. Het op waterstofperoxide en perazijnzuur gebaseerde middel moet op termijn 9 verschillende ‘traditionele middelen’, nu in gebruik bij Asito, vervangen en zou branchebreed honderden miljoenen liters schoonmaakmiddel en chloorwater besparen. Als dat geen getallen zijn die tot de verbeelding spreken…
Door Koos van der Lei, uitgever Clean Totaal
Het nieuwe “groener dan groen” wondermiddel heet Asito Element en bestaat uit sterk verdund waterstofperoxide en perazijnzuur. Het wordt geproduceerd door Tevan (Gorinchem) als afgeleide van Tevan’s Panox 1816, een desinfectiemiddel met Ctgb toelating.
De combinatie waterstofperoxide/perazijnzuur is op zich ook niets nieuws, ze is al heel lang bekend en geliefd om de krachtig oxiderende en desinfecterende werking. Vele vooraanstaande fabrikanten leveren het onder eigen naam of private label. Met name in veeteelt, tuinbouw en voedselverwerkende industrie wordt het gebruikt als schoonmaak- en desinfectiemiddel met als groot voordeel dat het volledig afbreekt in voor het milieu onschadelijke elementen CO2 (koolstofdioxide) H2O (water) en O2 (zuurstof). Dit in tegenstelling tot chloorgerelateerde producten.
Het gebruik in de dagelijkse schoonmaak, ter vervanging van traditionele detergenten, is wel nieuw en daarmee heeft Asito met recht een primeur. Bovendien stelt Asito dat Element net zo goed schoonmaakt als de negen in gebruik zijnde middelen die – op termijn – overboord gaan. Ook als ontkalker zou het dus prima dienst doen.
Beste uit 3 werelden
Het is duidelijk dar Asito met Element het beste uit 3 werelden wil samenvoegen: ontkalken, reinigen en desinfecteren en dat in een extreem duurzaam jasje. Critici stellen echter dat de combinatie waterstofperoxyde/perazijnzuur weliswaar een goed werkende desinfectans oplevert maar geen goed middel voor dagelijkse schoonmaak. Asito Element zou in de praktijk dan ook al snel tegen haar grenzen aan lopen, met name bij vettige vervuiling.
Wat betreft het ontkalken plaatst Asito trouwens ook een belangrijke voetnoot. Bij de start van een ‘Element implementatie’ verwijdert Asito de aanwezige kalk met een regulier middel, daarna voorkomt Element dat er kalkopbouw plaats vind.
Groen?
Vanuit milieuoogpunt is een grote vraag wat er door fabrikant Tevan aan additieven aan Asito Element wordt toegevoegd. Waterstofperoxide en perazijnzuur zijn in principe instabiele stoffen waardoor in gebruiksklare doseringen snel verlies aan werking optreedt. Een stabilisator moet dit tegengaan maar welke?
Om van Asito Element een goed alledaags schoonmaakmiddel te maken stellen critici dat esr daarnaast ook een surfactant toegevoegd moet worden. En wel een hele sterke – lees petrochemische – om de sterke oxidatie te overleven. Hoe groen blijft groen dan nog?
Gewapend met al deze wetenschap vuurden we eerst maar een aantal vragen af op Asito.
Wat zit er precies in?
Als eerst vroegen we uiteraard naar meer details over de samenstelling van Asito Element om het groene gehalte te kunnen wegen. Welke stabilisator/additieven zijn toegevoegd en zit er nu wel of geen surfactant in?
Over de stabilisator kan Asito geen uitspraken doen omdat dit bedrijfsvertrouwelijke informatie betreft. En dat geldt ook voor de additieven. Bij doorvragen overlegde producent Tevan een KIWA certificaat wat echter niets zegt over de aard van de grondstoffen. Wel over productieprocessen etc..
Na enig aandringen van de redactie volgde later een Engelstalige verklaring van Tevan en het Belgische laboratorium Derva dat Panox 1816 en alle afgeleide producten hiervan (dus ook Asito Element) geen chloor of metalen bevatten, “totally biodegradable” zijn en derhalve “sustainable”. Let wel: dit is een verklaring van de fabrikant zelf. Het geheim blijft bij de smid.
Toelating Ctgb – geen EU ecolabel
Inmiddels is de Ctgb toelating voor Asito Element ook rond. Asito Element (verdunde Panox) draagt een desinfectieclaim en valt daarmee onder de biocidenwetgeving waarvoor toelating van het Ctgb vereist is. Saillant detail is dat het middel hierdoor geen EU Ecolabel kan krijgen omdat EU Ecolabelproducten geen desinfectieclaims mogen dragen.
Dosering en houdbaarheid
De te verwachten beperkte houdbaarheid van gebruiksklare doseringen is een andere uitdaging voor Asito. Op grotere locaties is dat geen probleem want daar komt een doseersysteem die aftapt van het concentraat in cans. Op kleinere locaties komt geen doseersysteem en zal derhalve het product in gebruiksklare oplossing, ergo in een sprayflacon en met beperkte houdbaarheid, op voorraad gehouden moeten worden. Dat brengt de nodige logistieke bewegingen met zich mee. Asito hecht er belang aan om te zeggen dat tot dusver van beperkte houdbaarheid van gebruiksklare doseringen niets is gebleken.
Het doseerapparaat vergt een extra investering en geeft gebruiksklare oplossingen van 1% en 3%. De 1% verhouding volstaat voor de meeste schoonmaaktaken. Als er meer schoonmaakpower nodig is, kan de 3% oplossing ingezet worden. Met die 3% verhouding kan ook gedesinfecteerd worden als tenminste de juiste procedures toegepast worden zoals een inwerktijd van 5 minuten. Desinfectie speelt echter slechts een marginale rol in de reguliere schoonmaak.
Doeken en moppen zullen ook kort voor gebruik bevochtigd moeten worden omdat de waterstofperoxide binnen een paar uur vervlogen is. Zelfs in een goed afgesloten box.
Geen vervelende bijwerkingen met Asito Element
Ondanks de oxiderende werking zou Asito Element in de gebruikte doseringen niet schadelijk zijn voor oppervlakken die daar gevoelig voor zijn. Ook zou het geen irritaties op de huid opleveren. In tegenstelling tot het geconcentreerde product maar hier komen schoonmakers niet mee in aanraking. Een zure lucht is nauwelijks waarneembaar wanneer met de gebruiksdosering gewerkt wordt. Zelfs het concentraat in de werkkast geeft nauwelijks geuroverlast, zo hebben we zelf geconstateerd. Echter, een fris belevingsgeurtje zit er absoluut niet aan Asito Element.
Ergo, één middel doet de job. Hetzij in een 1% verdunning, hetzij in een 3% verdunning in geval het even wat steviger moet. Geen verwarring, geen methodefouten, simpel inkoop- en distributie beleid. Als klap op de vuurpijl ook nog eens supergroen. Het ei van Columbus lijkt gevonden.
ANWB Den Haag
Om het hele proces nader te aanschouwen werden we door Asito uitgenodigd naar het ANWB kantoor in Den Haag te komen om het met eigen ogen te aanschouwen. Deze locatie is een zogenaamde pilotlocatie waar al sinds april vorig jaar met Asito Elelement gewerkt wordt. Herman van Kimmenade (product development manager), Lucia Goncalves (projectleidster) en Richard van der Pot (vestigingsmanager) ontvingen ons allerhartelijkst.
Lucia Goncalves stak haar enthousiasme over Asito Element niet onder stoelen of banken. De harde vloeren werden tot voorheen nat gereinigd en dat is door de komst van Element en de juiste microvezelmaterialen (!) niet meer aan de orde. Vraag die rijst is uiteraard met welke middelen en materialen Asito de vloeren alhier voor de komst van Element pleegde te reinigen. Duidelijk was dat door methodefouten er inmiddels residu was opgebouwd die in de aanloop naar een 0-situatie verwijderd moest worden.
Volgens Goncalves was Asito Element ook prima in staat de kalk in de WC- potten onder controle te houden en fijntjes merkte ze nog de goede resultaten op RVS op. Ook de schoonmaakmedewerkers op deze locatie zouden zeer tevreden zijn en enig ongerief met irritatie op de huid was niet bekend.
Van Kimmenade gaf toe dat er slechts sprake is van normale vervuiling op het ANWB kantoor. Hoe het middel zich zal weren in een omgeving met meer stevige, lees vette vervuiling, moet nog blijken. In ieder geval werden rapporten overlegd waaruit blijkt dat de schoonmaakkwaliteit in de periode april 2014 – 30 juni 2014 op deze locatie omhoog is gegaan van een 6,8 naar een 7,5.
Toekomst
Asito wil dit jaar op 25% van haar panden Asito Element ingevoerd hebben. Het percentage zou op dit moment schommelen rond de 5%. Voldoende werk aan de winkel dus.
In een notendop geeft Asito de volgende voordelen aan:
- Eenvoudiger werken (instructie/opleiding);
- Minder inzet van producten (logistiek/bewegingen/voorraad/opslag);
- Minder fysieke belasting (soppen/wringen);
- Betere kwaliteit (geen methodefouten/overdosering);
- Langer vasthouden 0 niveau.
Kritische geluiden
Critici geven een ander beeld en zeggen dat ook leveranciers van ‘traditionele’ detergenten doseersystemen aanbieden waardoor methodefouten niet voor hoeven komen. Ook voor spraymethodes in combinatie met microvezel. Het is voor hen dan ook een vraag hoe Asito de zaakjes tot nu toe geregeld heeft/had op haar locaties. Bovendien stellen deze criticasters dat waterstofperoxide, al dan niet in combinatie met perazijnzuur, niet bedoeld is als schoonmaakmiddel. Asito Element zou het qua performance dan ook snel afleggen als de vervuiling met name vettig wordt.
De milieuvriendelijkheid is volgens hen ook niet het exclusieve domein van Asito Elelement. Traditionele detergenten (met bewezen performance) met Europees Ecolabel, Nordic Swan of Cradle to Cradle certificaat kunnen de milieutoets ook prima doorstaan. Het concentraat perazijnzuur is zeer zeker niet milieuvriendelijk te noemen.
Met moderne geavanceerde microvezelsystemen en de juiste procedures behoort wringen en soppen sowieso tot het verleden. Dat hoeft geen speciaal voordeel te zijn van het werken met Asito Element. Een andere gehoorde opmerking is dat harde oppervlakken op den duur toch zouden verschralen door de constante inwerking van de waterstofperoxide en perazijnzuur. Denk aan linoleum en natuursteen.
Conclusie
Wiens brood men eet, diens woord men spreekt. Leveranciers van traditionele detergenten zullen de bewegingen van Asito met Asito Element met argusogen volgen. Asito maakt een unieke stap, meet dit breedvoerig uit in de pers, maar loopt het risico van de koude kermis thuis te komen als performance blijkt tegen te vallen en mogelijke nadelige effecten aan het licht komen. Onderscheidend is het in ieder geval. En daarmee heeft Asito een verhaal.
