Soms word ik blij van een column. Zoals van de column van Ron Steenkuijl over de CAO Schoonmaak. Ron is geen vreemde in Jeruzalem. Hij is voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Commissarissen en Directeuren. En lid van de directie van de ADG dienstengroep. Daarvan maakt schoonmaakreus Asito, bekend van de shirtreclame van Heracles, deel uit. Tijdens de Olympische Spelen schreef hij de column Olympisch goud voor de nieuwe CAO Schoonmaak?
In die column schrijft hij: ‘Dat vraagt nogal wat van de onderhandelingsdelegaties als je met traditionele methoden de ring in stapt. Voor je het weet, sta je zonder reden als kemphanen tegenover elkaar. Ik pleit dan ook al langere tijd om de CAO-spelregels te veranderen. Er is geen enkele reden meer om tegenover elkaar te staan tijdens de CAO-onderhandelingen en er zijn maar al te veel redenen om naast elkaar te staan en samen in het belang van de sector en natuurlijk de schoonmaakkrachten er op een snelle en professionele manier met elkaar uit te komen. Waarom een spel van loven en bieden?’
Waarom word ik daar blij van? Omdat dit de manier van onderhandelen is die wij vanaf de start van HS Arbeidsvoorwaarden bepleiten. Puzzelen in plaats van touwtrekken. Samen bouwen aan een CAO die recht doet aan de sector en de daarin werkzame werknemers en werkgevers. In plaats van elkaar te overtuigen van het gelijk van de eigen inzet(brief). In de praktijk passen we puzzelend onderhandelen toe door de inzet(brieven) van beide partijen daadwerkelijk op puzzelstukken te schrijven. Vervolgens gaan de onderhandelaars niet ieder aan een kant van de tafel zitten. Ze gaan om de tafel heen staan om van de puzzelstukken een mooi geheel te maken. Stukken waarover geen overeenstemming bestaat worden even terzijde gelegd. Maar als de puzzel langzaam maar zeker tot stand komt worden de terzijde gelegde stukken vaak als nog aangelegd. Puzzelend onderhandelen is een techniek die je kunt toepassen, maar vooral een mindset. Het is een manier van denken. Als onafhankelijk voorzitter van CAO-onderhandelingen geef ik bij de start alle deelnemers wel eens een puzzelstuk als reminder aan deze manier van onderhandelen.
Inmiddels gaan onderhandelaars bij sommige CAO’s nog een stap verder. Zij stoppen met onderhandelen! En worden regisseur van het proces, waarbij niet zijzelf, maar werknemers en werkgevers uit de sector aan het stuur zitten. Die bespreken na een gezamenlijke startbijeenkomst in een paar thematische groepen samen de wensen en behoeften van de sector en van de werknemers en werkgevers. En proberen die met elkaar in overeenstemming te brengen. Vaak lukt dat al in twee bijeenkomsten! De resultaten worden gedeeld met de onderhandelaars. Die fiatteren ze en hakken zo nodig de laatste knopen door. Op deze manier zijn al verschillende CAO’s in bedrijven én sectoren tot stand gekomen. Allemaal inclusief een loonafspraak waar alle partijen bij hun achterban veel waardering voor kregen. CAO’s die – vrijwel – zonder onderhandelen tot stand zijn gekomen. Dat kan! Ik wens het de schoonmaaksector na jaren van moeizame CAO-onderhandelingen van harte toe.
Henk Strating
Oprichter van HS Arbeidsvoorwaarden | CAO-advies en onderhandelingen
www.hsarbeidsvoorwaarden.nl