Al jarenlang is de Wet Homologatie Onderhands Akkoord (hierna WHOA) in de maak. Minister voor Rechtsbescherming Dekker (op de foto) heeft dit wetsvoorstel medio vorig jaar ingediend bij de Tweede Kamer. Feitelijk is het wetsvoorstel gereed om aangenomen te worden. Maar wat betekent deze wet voor de schoonmaaksector?
Door Henk Cornelisse & Hella Vercammen (The Legal Company)
WHOA
Kort samengevat betekent deze wet dat alle schuldeisers verplicht worden om hun medewerking te verlenen aan een onderhands akkoord om (een deel van de) schuld kwijt te schelden. Een soort dwang akkoord, welke door een rechter als redelijk bevonden moet worden. Het geeft noodlijdende bedrijven de gelegenheid om te saneren zonder faillissement of surseance van betaling en een doorstart te maken. Dit wordt ook wel de zogenaamde pre-pack methode genoemd.
Surseance van betaling
Hierbij is sprake van een uitstel van betaling, waarbij de onderneming doordraait maar de schuldeisers hun vordering een bepaalde periode niet kunnen opeisen. Hierdoor krijgt het noodlijdende bedrijf de gelegenheid het bedrijf te saneren. Als de onderneming echter niet levensvatbaar blijkt te zijn en/of aan de schuldeisers geen bevredigende regeling kan aanbieden dan is de bewindvoerder verplicht alsnog het faillissement aan te vragen. In een situatie van surseance van betaling is het noodzaak dat alle schuldeisers akkoord gaan met het kwijtschelden van een deel van de vordering. Werken niet alle schuldeisers hieraan mee dan volgt alsnog een faillissement.
Onderhands dwang akkoord
Een tussenoplossing is dat er bij de surseance van betaling situatie een onderhands akkoord wordt opgesteld. Hieraan hoeven niet alle schuldeisers aan mee te doen. Als 50% van de schuldeisers (die bovendien goed zijn voor 50% van het openstaand schuldbedrag) akkoord gaan, dan zal de rechter een dergelijk akkoord honoreren. In dat geval zal ook de andere 50% van de schuldeisers hieraan gehouden zijn. Dit wordt homologatie van het akkoord genoemd. De wet WHOA versnelt dit proces aangezien hierbij alle schuldeisers gelijk al verplicht worden mee te werken aan het (deels) kwijtschelden van de vordering.
Is WHOA kans of bedreiging voor de schoonmaaksector?
Voor schoonmaakbedrijven die in zwaar weer verkeren is het de vraag in hoeverre deze nieuwe wet kansen zal bieden om te saneren via de WHOA, om daarna door te starten. De schoonmaaksector is een arbeidsintensieve sector waarbij de meeste kosten zitten in het personeel. Niet zelden is dat de reden waarom het verkeerd gaat en juist die kosten moeten dan teruggedrongen worden. Dat zal nou juist door deze wet bemoeilijkt gaan worden omdat deze wet de rechten van de werknemer aanzienlijk versterkt ten opzichte van werknemers die onderdeel zijn van een faillissement. Om misbruik via de WHOA te voorkomen is namelijk expliciet bepaald dat de WHOA niet van toepassing is op arbeidsovereenkomsten zodat personeel dus niet weggesaneerd kan worden onder deze wet.
Dat hierdoor meer ondernemingen zich aan een doorstart zullen wagen lijkt eerder een politieke wens dan realiteit. De meest gehoorde kritiek op deze nieuwe wet is namelijk dat door de sterke rechten van de werknemers deze doorstart situaties juist tot een minimum worden beperkt waardoor het personeel juist meer op straat komt te staan. Bovendien verdwijnen dan ook de gezonde bedrijfsonderdelen.
Op dit moment kan een doorstarter alleen personeel selecteren en achterlaten ná een faillissement als de doorstarter door de curator ná faillissement wordt benaderd en alles daarna wordt geregeld. Zo wordt een doorstart in principe niet gezien als een “overgang van onderneming” of als een contractwisseling ex artikel 38 cao waardoor men niet het personeel met alle lusten en lasten hoeft over te nemen. Vraag altijd vóóraf advies aan een jurist zodra u voor zulke situaties komt te staan.
Kans/bedreiging: opdrachtgever maakt gebruik van de WHOA
Het gevaar schuilt er ook in dat schoonmaak opdrachtgevers via de WHOA een kans zien om een deel van de vordering van het schoonmaakbedrijf ongedaan te maken. Echter, de contractuele relatie zal in de regel dan wel blijven bestaan en daarmee wordt ook weer de werkgelegenheid voor een deel behouden. Bij een faillissement van de opdrachtgever valt er voor de schoonmaakbedrijven helemaal niets te halen en ook het personeel kan niet meer op de objecten blijven werken. In zoverre kan de WHOA in dat opzicht wel een kans bieden voor de schoonmaaksector.
Dat stelt ook OSB. De brancheorganisatie meldde recentelijk in een mailing samen met werkgevers en vakbonden aan te dringen op een snelle invoering van het wetsvoorstel. “Dit helpt ondernemingen met een zware schuldenlast de bedrijfsactiviteiten die nog wel levensvatbaar te reorganiseren. Dat kan faillissement mogelijk voorkomen.” Ons inziens gaat die vlieger alleen op indien de schuldenlast voornamelijk veroorzaakt wordt door andere posten dan het personeel én de omzet op peil blijft. Bij een teruggang van de omzet door corona is er juist structureel minder werk en dan zou ook het personeelsbestand moeten mee krimpen. NOW aanvragen in combinatie met een reorganisatie ligt dan eerder in de rede (indien daar nog tijd voor is).
Gelet op de huidige krimp is de hoop dat Minister Dekker nu verder gaat aandringen op een snelle behandeling van dit wetsvoorstel.
Heeft u behoefte aan individueel juridisch advies of ondersteuning rondom sanering, de WHOA of een doorstart dan is het aan te bevelen om contact te zoeken met een jurist. Bijvoorbeeld met Hella Vercammen van The Legal Company. U kunt mailen naar hvercammen@thelegalcompany.nl of bellen naar 020-3450152