Stichting Zorg na Werk in Coronazorg (ZWiC), een naam die wellicht niet bij iedereen bekend is, maar die je zou moeten kennen als je als schoonmaker in de zorg hebt gewerkt tijdens de coronapandemie. Waarom? Stichting ZWiC biedt namelijk financiële steun aan zorgmedewerkers in de (in)directe patiëntenzorg met een eenmalige aanvullende financiële bijdrage wanneer zij door hun werk op de intensive care zijn beland of zijn overleden. Aan het eind van het jaar houdt ZWiC op te bestaan en daarom is dit een laatste oproep.
ZWiC voor medewerkers in coronazorg
ZWiC is ontstaan in maart 2020, direct na het uitbreken van de coronapandemie. De reden van de oprichting laat zich makkelijk raden. Corona raakte iedereen, zorgmedewerkers in het bijzonder. “Zij staan in de frontlinie, zij hebben steun nodig. Wij richten ons op zorgmedewerkers voor en aan het bed. Specifiek op de mensen die ziek zijn geworden door noodzakelijke zorgwerkzaamheden tijdens de pandemie. Daar kan een schoonmaker ook onder vallen.” Dat vertelt Wietske Blom-Ham, voorzitter van stichting ZWiC.
Blom-Ham is jarenlang werkzaam geweest als verpleegkundige, waarvan vijftien jaar op de spoedeisende hulp. Inmiddels doet ze als wetenschappelijk onderzoek naar kwetsbare patiënten die spoedzorg nodig hebben en is ze verbonden aan de Hogeschool Utrecht. Omdat ze het roerend met de visie van haar voorganger als voorzitter eens is [“er moeten meer verpleegkundigen aan de bestuurstafel zitten” red.], besloot ze om de stap te zetten. “Het voelde als mijn verantwoordelijkheid om de beroepsgroep verpleegkundigen voor een deel een stem te geven. Het is mooi om dit prachtige initiatief voor te zitten. Met ZWiC kunnen we namelijk echt een hoop financiële zorgen wegnemen voor zorgmedewerkers die hard geraakt zijn.”
Financiële vergoeding schoonmakers in coronazorg
Schoonmakers in de coronazorg die op de intensive care hebben gelegen, komen mogelijk in aanmerking voor een financiële bijdrage van 30.000 euro. Voor nabestaanden van schoonmakers in de coronazorg is een bedrag van 50.000 euro gereserveerd. Om het zo makkelijk als mogelijk te maken om een aanvraag in te dienen, heeft Schoonmakend Nederland een handje uitgestoken. Via de website van de brancheorganisatie is de aanvraagprocedure in te vullen. Bellen met Schoonmakend Nederland is ook mogelijk. (Nabestaanden van) schoonmaakmedewerkers, hun leidinggevenden of HR-adviseur kunnen voor een aanvraag contact opnemen via 073 648 38 50. Kies hierna voor optie 1 corona. Schoonmakend Nederland zorgt er vervolgens voor dat de aanvraag correct ingediend wordt bij Stichting ZWiC. Via deze manier wordt de drempel voor schoonmakers zo laag als mogelijk gelegd. Medewerkers van de brancheorganisatie helpen de medewerkers om de aanvraagprocedure juist en volledig te doorlopen.
Blom-Ham vertelt dat je in aanmerking komt als aannemelijk is gemaakt dat men ziek is geworden door noodzakelijke zorgwerkzaamheden. “Op het aanvraagformulier, te vinden via de ZWiC website, krijg je ruimte om het uit te leggen en wordt gevraagd naar de uitgevoerde werkzaamheden.” Uiteindelijk is het de beoordelingscommissie die beoordeelt of iemand in aanmerking komt voor een eenmalige aanvullende financiële bijdrage. De boordeling wordt uiterlijk binnen drie weken in behandeling genomen en uitsluitsel volgt binnen zes weken erna. “Althans, dat is het streven. Als men in aanmerking komt voor de bijdrage, dan wordt heel snel uitgekeerd. Daar hechten we ook veel waarde aan. Het zorgt ervoor dat de mensen weer door kunnen en dat de financiële zorgen worden weggenomen.”
Schoonmakers gezocht die werkten in coronazorg!
In totaal heeft stichting ZWiC 154 keer kunnen uitkeren. In 22 keer ging het om een overlijden, toen ging het geld dus naar de nabestaanden en in 132 keer betrof het een IC-opname. Blom-Ham spreekt over een prachtig aantal, maar dat er nog veel meer zorgmedewerkers moeten zijn die in aanmerking komen voor de bijdrage. “Dat zien we ook wanneer we een offensief voeren. Zo hebben we half april 2022 de pers nog gezocht en sinds dat moment hebben we twintig nieuwe aanvragen kunnen bevestigen. Het aantal aanvragen loopt dus nog steeds door.”
Echter is het aantal schoonmakers dat zich bij Stichting ZWiC heeft gemeld op één hand te tellen. Het aantal eenmalige uitkeringen is zelfs op één vinger te tellen. “Dat is niet een heel groot aantal, nee. De reden daarvoor weten we niet. Maar mede juist daarom willen we ons verhaal vertellen om het bereik zo groot als mogelijk te maken. In totaal hebben we 4,4 miljoen euro gekregen vanuit donaties van bedrijven en particulieren om ZWiC mogelijk te maken. Dat is door VWS [Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport red.] verdubbeld naar 8,8 miljoen euro. Inmiddels is meer dan vijf miljoen euro uitgekeerd en de aanvragen druppelen nog steeds binnen. Dat bevestigt dat we er nog steeds niet zijn!”
ZWiC stopt ermee
ZWiC houdt aan het einde van dit jaar op te bestaan. Althans, na 31 december 2022 is het niet meer mogelijk om een aanvraag voor een eenmalige aanvullende financiële bijdrage in te dienen. Blom-Ham wijst dan ook op de urgentie. “Ben je op de intensive care beland na jouw schoonmaakwerkzaamheden in de coronazorg? Meld je dan vooral en zorg dat je op tijd bent.” De reden dat ZWiC stopt is omdat de stichting is ontstaan tijdens de acute fase van de pandemie. “Inmiddels zit de coronapandemie in een rustiger vaarwater en kan het noodverband eraf. We hebben tot en met het einde van dit jaar genoeg tijd gehad om de doelgroep te bereiken.”
Long Covid
Bij de stichting komen soms vragen binnen of de bijdrage ook geldt bij long Covid. Dat blijkt niet het geval te zijn. De reden daarvoor ligt in de oorsprong van de stichting. Blom-Ham: “Toen de stichting werd opgericht was er nog heel veel onzekerheid over de impact van Covid, maar we zagen wel dat mensen zo ziek werden dat ze op de IC terecht kwamen of zelfs overleden. Het risico voor zorgmedewerkers was natuurlijk veel groter. Om die zorgmedewerkers die op de IC terecht kwamen of zelfs kwamen te overlijden, is de stichting opgezet. ZWiC is een kleine stichting en iedereen doet nog steeds onbezoldigd mee. De doelgroep van (in)directe zorgmedewerkers is een overzichtelijke doelgroep die we goed kunnen bedienen en snel duidelijkheid kunnen geven. Financiële steungeven aan zorgmedewerkers die Long Covid krijgen kunnen wij als particulier initiatief simpelweg niet behappen. Daarvoor zou je bij de overheid moeten zijn, simpelweg omdat wij daar de mensen en de middelen niet voor hebben.”
Meld je!
Als afsluiter wil Blom-Ham graag een oproep doen. Een oproep aan alle schoonmakers die actief waren in de coronazorg. “Lag je op de IC of ben je een nabestaande van een schoonmaker in de coronazorg die overleden is? Meld je dan bij Schoonmakend Nederland of bij ZWiC! Ken je toevallig schoonmakers in de coronazorg of nabestaanden? Deel dit bericht dan alsjeblieft, zodat we iedereen die mogelijk in aanmerking komt, bereiken!”
Aanvraag via Schoonmakend Nederland
Schoonmakers (of hun familieleden) die een aanvraag willen indienen, kunnen gebruik maken van een helpdesk die Schoonmakend Nederland daar speciaal voor heeft ingericht. (Nabestaanden van) schoonmaakmedewerkers, hun leidinggevenden of HR-adviseur kunnen voor een aanvraag contact opnemen met het secretariaat van de brancheorganisatie via 073-648 38 50. Schoonmakend Nederland zorgt er vervolgens voor dat de aanvraag correct wordt ingediend bij Stichting ZWiC.