Ruim een derde van het werkgerelateerde ziekteverzuim in Nederland ontstaat door werkstress, onder andere door werkdruk en ongewenst gedrag op de werkvloer. Binnen de schoonmaaksector is dit zeker niet anders. Dit bezorgt medewerkers veel misère en kost werkgevers veel geld. Op 27 juni jongstleden lanceerde de Inspectie SZW daarom een online zelfinspectietool, waarmee de (schoonmaak-) werkgevers door de bril van de inspectie naar hun organisatie kunnen kijken. Zij kunnen zelf checken of hun werknemers voldoende worden beschermd. Uit de factsheet Monitor Arbeid blijkt het regelmatig checken geen overbodige luxe.
Door Henk Cornelisse, lid redactie Clean Totaal
Factsheet Monitor Arbeid
Uit onderzoeken van TNO/CBS komen nogal onthutsende cijfers naar boven aangaande werkdruk, agressie & geweld en ongewenste omgangsvormen.
Werkdruk
2,7 miljoen medewerkers (39%) ervaren hun werkdruk als te hoog, 1,3 miljoen medewerkers (19%) zijn van mening dat leidinggevenden geen oog hebben voor welzijn en 3,1 miljoen medewerkers (44%) vinden dat zij te weinig regelmogelijkheden hebben. Maar liefst 44% van de werkgevers in Nederland geeft aan werkdruk een belangrijk risico te vinden.
Agressie & geweld
1,7 miljoen medewerkers (24%) heeft tijdens werk te maken met agressie en/of geweld. Aan kop staat intimidatie (1,4 miljoen medewerkers) gevolgd door lichamelijk geweld (426.000) en pesten (404.000).
Ongewenste omgangsvormen
Maar liefst 1,1 miljoen medewerkers heeft te maken met ongewenste omgangsvormen, zoals intimidatie, pesten en seksuele aandacht.
De gevolgen hiervan zijn burn-outs, psychische klachten en het missen en/of verwaarlozen van gezinssituaties. Dit vertaalt zich in 6 miljoen verzuimdagen per jaar door te hoge werkdruk, stress of moeilijk werk. 1,7 miljoen verzuimdagen door problemen met leidinggevenden en 450.000 verzuimdagen door problemen met collega’s of klanten.
Tool
Om werkstress op de werkvloer te voorkomen, moeten werkgevers volgens de Arbowet hiervoor een beleid hebben en maatregelen nemen. De wet noemt factoren als hoge werkdruk, intimidatie, agressie, arbeidsdiscriminatie etc. samengevat Psychosociale Arbeidsbelasting (PSA). De door ISZW ontwikkelde zelfinspectietool ‘Werkdruk en Ongewenst gedrag’ biedt werkgevers een goed hulpmiddel. Met deze tool kunnen werkgevers naar de eigen schoonmaakorganisatie kijken door de bril van een inspecteur ISZW. Met andere woorden: de werkgever voert een inspectie uit zoals de inspecteur ISZW dit ook binnen het schoonmaakbedrijf zou doen. De schoonmaakwerkgever kan zo makkelijk zelf checken of er voldaan wordt aan de regels. De tool gaat in op de factoren die kunnen leiden tot werkstress: werkdruk, agressie en geweld, pesten op het werk, (seksuele) intimidatie en discriminatie op de werkvloer.
Hoe werkt de tool?
De tool is ingedeeld in drie hoofdgroepen: zelfinspectie te hoge werkdruk, zelfinspectie pesten, discriminatie en seksuele intimidatie en zelfinspectie agressie & geweld door derden.
• U beantwoordt per hoofdgroep een aantal korte vragen. Die laten op hoofdlijnen zien of uw aanpak van werkdruk voldoet aan de wettelijke richtlijnen.
• Het resultaat: een lijst met actiepunten, tips en achtergrondinformatie. Deze lijst kunt u downloaden, printen of per e-mail versturen
De tool is te gebruiken op computer, tablet en smartphone via de websites: werkdrukenongewenstgedrag.zelfinspectie.nl of via inspectieszw.nl.
Geruststelling
De ingevoerde gegevens blijven geheim en uitsluitend voor eigen gebruik. De gegevens zijn niet toegankelijk voor de Inspectie SZW.
Gemiste kans?
De tool is ingericht als een soort managementtool. Welke verbeteracties zijn er gewenst of noodzakelijk? Hoe kritisch durft de gemiddelde schoonmaakmanager naar zijn/haar eigen processen te kijken? De schoonmaker die met één van deze factoren in aanraking komt, kan via deze tool zijn/haar bevindingen niet kwijt. Dit lijkt een gemiste kans.
Voor de schoonmaker is het slechts te hopen dat de schoonmaakmanager lering trekt uit de zelfinspectie en daadwerkelijk overgaat tot actie, ondanks de mogelijke een financiële investering. De schoonmaker blijft in het ongewisse in hoeverre het schoonmaakbedrijf voldoet aan de wet- en regelgeving op dit thema.
ISZW bevestigt aan onze redactie desgevraagd dat de tool voor de werkgevers bedoeld is: “Met deze tool richten wij ons inderdaad op de werkgever. Die moet ervoor zorgen dat zijn/haar aanpak tegen werkdruk en ongewenst gedrag voldoet aan wet- en regelgeving.” Een klein nadeel is dat de tool uitsluitend in de Nederlandse taal beschikbaar is, zodat het voor een deel van de kleinere schoonmaakbedrijven wellicht niet bruikbaar is.
Maar laat ik het vooral positief afsluiten: iedere stap tot verdergaande verbetering binnen de branche is welkom. En uit cijfers van de factsheet Monitor Arbeid blijkt dat deze verdergaande verbetering overigens niet alleen binnen de schoonmaakbranche gewenst is.