Is stoomreinigen een alternatief of misschien wel hét alternatief voor reinigen met chemie? Hoe kan stoomreinigen ingezet worden bij periodieke en wellicht ook de dagelijkse schoonmaak? Wat zijn de mogelijkheden, de voordelen, maar ook de beperkingen? Een kritisch gesprek met fabrikant Osprey Deepclean, kritisch gebruiker DACC en distributeur Weska.
Door Koos van der Lei, uitgever Clean Totaal
De juiste kwaliteit droge stoom, dat is waar het om draait bij stoomreinigen. En daarvoor heb je een professioneel apparaat nodig en elektriciteit. Slechts in extreme gevallen is chemie nodig. Hoeveel mooier moet het klinken in deze groene tijden.
Thomas Stücken, managing director van fabrikant OspreyDeepclean: “Het is inderdaad van cruciaal belang dat je met goede stoom werkt. Dat wil zeggen dat de stoom voor 95-96% droog moet zijn en dus zo weinig mogelijk waterdelen bevat. Pas dan heb je een optimale werking.”
Losweken
Met stoomreinigen wordt vervuiling losgeweekt, dus niet weggespoten zoals bij hogedruk reinigen. Het opgewekte stoom weekt fecaliën, schimmels, bacteriën, urineresten en andere verontreinigingen. De dieptereinigende werking van het stoom verbreekt het spanningsveld van het vervuilde oppervlak en doodt bacteriën en andere ongewenste micro-organismen. Het losgeweekte vuil wordt vervolgens opgezogen of verwijderd met bijvoorbeeld een waterzuiger of microvezeldoek.
Een relatief nieuwe techniek is het zogenaamde ‘stoommoppen’ waarbij in één handeling vuil losgeweekt wordt en gelijktijdig door een microvezelmop wordt verwijderd, zie afbeelding boven.
Grondig
Stoomreinigen heeft een zeer korte contacttijd van slechts enkele seconden. Stücken: “De ‘thermal shock’ doodt bacteriën en micro-organismen in luttele seconden en methodefouten zijn vrijwel uitgesloten. De contacttijd voor chemie is veel langer (1-10 minuten, red.) en de kans op methodefouten door de schoonmaker zijn vele malen groter. Bij stoomreinigen moet het geweekte vuil daarna nog wel verwijderd worden maar ik durf de stelling aan dat, in de dagelijkse praktijk van het schoonmaken, stoomreinigen een optisch beter en veel hygiënischer resultaat geeft.”
Stücken vervolgt: “Goed bekeken is stoomreinigen schoonmaken op een ‘ander’ niveau’. Het reinigt dermate grondig dat het een nieuwe wereld opent. Ga je er mee aan de slag dan kost het de eerste week wellicht wat extra tijd maar na een week of twee merk je de voordelen. Ik hoef alleen maar het voorbeeld van urinestank op toiletten te noemen. Bij traditioneel reinigen wordt de lucht verbloemt door chemie en luchtverfrissers. Met stoomreinigen is de lucht in twee tot vier weken uit de toiletten verdwenen met een ongeëvenaard niveau van hygiëne. Ik zeg altijd: ‘invest in your protection and protect your investment”.
Toepassing stoomreinigen
Groot voordeel van stoomreinigen is ongetwijfeld het feit dat moeilijk bereikbare plekken nu makkelijk bereikt kunnen worden. Denk aan de voet van kranen, hoeken in toiletten, badkamers, keukens etc.. Plekken waar normaliter alleen de tandenborstel uitkomst biedt en waar bovendien het risico aanwezig is dat zich na verloop van tijd juist daar alleen maar meer vervuiling ophoopt omdat resten onbedoeld de hoeken ingedrukt wordt. De spuitmond van de stoomreiniger komt praktisch overal.
Dimitri van Vliet, directeur van specialistisch reinigingsbedrijf DACC: “Wij passen stoomreinigen veelvuldig toe bij dieptereiniging en periodieke schoonmaak. Ik zal niet zeggen in plaats van traditionele methodes maar zeker in aanvulling op. En daarmee bereiken we tijdwinst en verhogen we het eindresultaat. Je hebt veel minder chemie nodig en voor het reinigen van onbereikbare plekken en de welbekende vieze voegen is het een uitkomst.”
Een medewerker van DACC voert een test uit op een antislip keukenvloer waarvan de voegen middels stoom gereinigd dienen te worden omdat een conventionele machinale reiniging niet toereikend genoeg is. Tijdens deze test wordt bepaald hoeveel tijd en temperatuur nodig is om de werkzaamheden tot een succes te loodsen en wat het eindresultaat zal zijn na uitvoering van de werkzaamheden in combinatie met het machinaal reinigen van de tegelvloer zelf. Van Vliet: “Dankzij de inzet van de stoommachine zijn de voegen brandschoon geworden en bacteriologisch gereinigd. Dit resultaat zou zonder stoom nooit behaald zijn.”
Van Vliet: “Daarnaast heb je, bijvoorbeeld om een toilet grondig te reinigen, zowel middelen met een lage PH waarde maar ook met een hoge PH waarde nodig. Kalkresten vereisen immers andere chemie dan vet en oliën. Dat vereist neutraliseren wat in de praktijk niet of onvoldoende gebeurd. Met stoomreinigen heb je daar geen last van, het kan in één handeling. Punt is wel dat stoomreinigen zo drastisch schoonmaakt dat je je moeilijk kunt beperken tot een stukje van een vloer of wand omdat het verschil tussen schoon en vuil pijnlijk aan het licht komt. Als je een harde vloer reinigt met stoom is deze ook echt schoon. Je merkt dat omdat een microvezeldoek daarna niet gelijk vol loopt en stroef gaat lopen.”
Weska directeur Johan Willems: “Objecten die dagelijks onderhouden worden met microvezel hulpmaterialen worden vaak periodiek gereinigd met traditionele producten zoals bijvoorbeeld een éénschijfsmachine, waterzuiger en niet te vergeten reinigingsmiddelen. Doordat men niet of nauwelijks neutraliseert blijft er vuil en residu van reinigingsmiddelen achter wat bij aanvang van het dagelijkse werk voor een aantal dagen zorgt voor methodefouten. Wanneer je gebruikt maakt van een stoomreiniger tijdens deze periodieke werkzaamheden heb je een absoluut schoon oppervlak en dus een prima basis voor gebruik van microvezel hulpmaterialen.”
Dagelijkse reiniging
Over het toepassen van stoom bij dagelijkse reiniging heeft van Vliet z’n bedenkingen: “Het kost meer tijd en opdrachtgevers rekenen helaas nog altijd door de portemonnee. Bovendien is de investering enkele duizenden euro’s. Voor mij staat als een paal boven water dat stoomreinigen de kwaliteit van het schoonmaakwerk drastisch kan verhogen maar schoonmakers krijgen tegenwoordig nauwelijks nog tijd om bij wijze van spreken een doekje uit te knijpen. Peinzend: “Aan de andere kant, het is als schoonmaakbedrijf wel een unieke mogelijkheid om je onderscheidend in de markt te zetten. En wellicht is er wel een categorie opdrachtgevers die warm lopen voor een frisse benadering.”
Willems: “Ik krijg regelmatig te horen dat stoomreinigen meer tijd zou kosten dan traditioneel reinigen. Ik ben het daar niet mee eens. We moeten geen appels met peren vergelijken. Wanneer je namelijk hetzelfde resultaat traditioneel wilt bereiken als wat gepresteerd wordt met stoomreinigen dan ben je op de traditionele manier veel meer tijd kwijt. Dit kan ook visueel gemaakt worden door na een met stoom gereinigd oppervlak een meting uit te voeren met bijvoorbeeld Clean Cards.”
Van Vliet heeft wel een idee hoe stoomreinigen in de dagelijkse schoonmaakwerkzaamheden gestalte zou kunnen krijgen: “Dan zou er in mijn beleving een kleine compacte stoomreiniger op batterij ontwikkelt moeten worden waar vervolgens een werkwagen omheen gebouwd wordt. Een snoer blijft een beletsel. Niet alleen omdat het onhandig is, maar een stoomreiniger heeft na uitschakeling een flink aantal minuten nodig om weer op te starten. Het is dus niet zoals met een stofzuiger. Ik vraag me echter af of dat technisch realiseerbaar is en dan ook nog tegen een aantrekkelijke prijs. De batterij moet namelijk nogal wat vermogen kunnen leveren.”
Van Vliet: “Als een object voldoende groot is kan wel gekozen worden om stoomreinigers op een aantal verdiepingen neer te zetten. Stoomreinigen kan dan maximaal in het schoonmaakprogramma opgenomen worden.” Stücken knikt instemmend en geeft aan dat de ontwikkelingsafdeling van OspreyDeepclean druk bezig is met uitwerken van dit soort ideeën.
Doorbraak in de zorgsector
OspreyDeepclean heeft samen met TNO en the University College of London (UMCLH) een protocol ontwikkeld voor reiniging en desinfectie binnen ziekenhuizen.
Managing director Thomas Stücken hierover: “We hebben naar aanleiding van een onafhankelijk onderzoek door TNO en het UCLH gezamenlijk een protocol ontwikkeld voor reiniging en desinfectie van risicovolle contactpunten in ziekenhuisomgevingen. Denk aan matrassen, bedden, gordijnen, stoelen maar ook vloeren. TNO en UCLH stelden vast dat, bij handelen volgens het protocol, stoomreinigen net zo goed desinfecteert of zelfs nog beter dan traditionele chloorhoudende desinfectiemethodes. En dat alles zonder gezondheids- of milieurisico’s. Ook was er bij juist gebruik geen gevaar voor aerosolisatie (kans op verspreiding van vervuiling, red.).”
Stücken: “Hygiëne gaat hand in hand met voorschriften en reguleringen. In Engeland staat men, binnen de ziekenhuiswereld, meer open voor nieuwe toepassingen en gezichtpunten. Daar is stoomreinigen een bekend fenomeen en staat OspreyDeepclean genomineerd bij de top-10 ziekenhuizen. Duitsland is traditioneel een chemieland, daar is nog veel te winnen. Het kiezen voor TNO als onafhankelijk onderzoekspartner is geen toeval, het overtuigen van de Nederlandse markt in ogenschouw nemend.“
Meer weten over stoomreiniging? Vul vrijblijvend onderstaand formulier in en de specialisten van Weska nemen contact op.
