“Balans is alles”
Het aantal CEO’s dat een boek schrijft is klein. Het aantal dat een lezenswaardig boek schrijft, is op de vingers van één hand te tellen. Michaël Bremans van Ecover behoort daartoe. Onlangs verscheen zijn ‘Ecologica, Consequent Ecologisch Ondernemen’. Clean Totaal voelt hem aan de tand.
Het schrijven van managementboeken gebeurt vaak op oneigenlijke gronden. Het streelt het ego van de schrijver, is een goedkoop marketinginstrument om zich af te zetten tegen anderen op de markt, of draagt een persoonlijke visie uit die niet per se hoeft te stroken met de bedrijfspraktijk. Hoe zit dat bij schrijver/CEO Bremans? “Ik heb dit boek geschreven vanuit twee uitgangspunten. Allereerst vanuit de missie dat ecologisch ondernemen noodzaak is en niet strijdig is met economisch rendabel ondernemen. Tot die overtuiging ben ik in de afgelopen zeventien jaar bij Ecover gekomen. Het is noodzakelijk omdat onze gezamenlijke voetafdrukken onze wereldbol verregaand overstijgen. We hebben maar één wereldbol en daarmee moeten we het doen. Zorgvuldig omgaan met grondstoffen en steeds de minst milieubelastende kiezen is een ondernemingsplicht als je tenminste wilt dat toekomstige generaties nog een leefbare planeet hebben. Een tweede uitgangspunt voor het schrijven van dit boek is verwondering. Allereerst omdat heel veel ondernemers het belang van ecologisch ondernemen nog steeds niet (willen) inzien. Daarnaast de verwondering dat er geen keuzen worden gemaakt. Hoe kun je geloofwaardig ondernemen als je naast zeer agressieve en milieuvervuilende schoonmaakmiddelen een klein eco-lijntje voert? Ook de overheid kiest niet. Hoe geloofwaardig is een overheid die wel regels maakt en die vervolgens niet afdwingt en controleert?”
Moeizaam label
Bremans geeft een voorbeeld dat hem hoog zit. “Ecover heeft een consumenten- en een professionele lijn. We hebben dit jaar door een deurwaarder vijftien eco-wasmiddelen voor consumenten laten kopen en die vervolgens in een onafhankelijk laboratorium laten testen. Al deze middelen waren voorzien van het Europese Eco-label. De uitkomst is schokkend. Dertien ervan voldeden niet aan de werkzaamheidcriteria (fitnerss for use) van het Eco-label. De andere twee producten bevatten fosfaten. Die middelen komen uit Engeland waar fosfaten nog zijn toegestaan. Dit onderzoek maakt twee zaken pijnlijk duidelijk. Het Eco-label stelt in zijn huidige vorm weinig voor. Kennelijk wordt het verleend zonder dat men afdoende kijkt naar de regels en normen. Een tweede falen ligt op politiek vlak. Er zijn afspraken gemaakt in Europees verband maar de uitvoering en controle daarop is gedelegeerd naar de lidstaten zelf. Er is dus geen Pan-Europese controlerende instantie. Dat is vragen om moeilijkheden . De belangen van de nationale industrie prevaleren nu boven die van het algemeen belang; het milieu en dus de aarde. Overigens was Europa niet zo blij met dit onderzoek. Men verweet ons dat we niet solidair zouden zijn. Vreemd: we doen al jaren mee aan besprekingen rond ecologische labels. Daarnaast is zowel de Europese Commissie als het Europees Parlement wel overtuigd van ons gelijk. Beide gebruiken in hun schoonmaak onder andere Ecover-producten.“
CDV
Een gewetensvraag gezien het voorgaande. Op het moment voeren Ecover-producten geen Eco-label, dat gaat dus in de toekomst ook niet gebeuren? Bremans glimlacht: ”Mis gegokt. We hebben die aanvraag vorig jaar al de deur uitgedaan, maar tot dusver is die nog niet in behandeling genomen. We moeten wel verder met dit label, want de markt vraagt erom. Als bedrijf kunnen we niet in een ivoren toren zitten en halsstarrig vasthouden aan ons eigen gelijk. Onze afnemers hebben zonder zo’n label teveel moeite om onze producten te verkopen. Het is overigens wel frustrerend als je dan het label voert terwijl je weet dat concurrenten datzelfde label voeren voor minder goede producten. Ik beweer dat niet zomaar. Veel wasmiddelen hebben een Critical Dilution Volume (CDV) van meer dan 10.000 liter. Dit betekent dat je zoveel water nodig hebt om de globale milieu-impact te neutraliseren en daarvan is de giftigheid een onderdeel. De EU schrijft maximaal 4500 liter voor, maar wij zitten daar met 2150 liter ver onder.”
Professional = consument
We hebben het steeds over wasmiddelen en consumenten. Hoe zit het met professionele reinigingsmiddelen en de bijbehorende markt? “Die zijn onderling uitwisselbaar. Net als bij consumenten heb je bij professionele gebruikers voortrekkers die de meerprijs voor een schoner milieu op de koop toe nemen. Dat is een groeiende minderheid, waarbij een miniem deel zelfs extreem activistisch is. Bij de meesten is het hemd nader dan de rok. Zij kiezen voor winst op korte termijn. Heel jammer want onze tijd is er niet meer naar om slechts naar het eigenbelang te kijken. Dat laat ik in mijn boek ook zien. Ik denk dat je als onderneming moet streven naar een balans tussen drie P’s: profit, planet en people. Let wel, streven, want de economie bepaalt de nadruk. In de huidige tijd zal voor velen de aandacht eerst liggen bij profit, dan bij people en daarna pas bij planet. Ecover is wat dat betreft niet roomser dan de paus. Ook wij moeten onze omzetcijfers in de gaten houden en daarnaar handelen. Bij ons is de planet echter zeer belangrijk. We maken geen producten die onevenredige schade toebrengen, maar maken ook geen absoluut milieuvriendelijke producten. Die zouden theoretisch mogelijk, maar vanwege de prijs ook onverkoopbaar zijn.”
Balans is de basis
Nu we het toch over prijs hebben nog een gewetensvraag voor Bremans. Wat zou hij doen als Ecover zou worden overgenomen (zoals dat door L’ Oreal bij The Body Shop gebeurde), of dat hij bij een collega-producent het driedubbele zou kunnen verdienen? “Geld is niet mijn voornaamste drijfveer. Natuurlijk moet je er wel voldoende van hebben om een prettig leven te hebben. Ik zou me absoluut niet thuis voelen bij een bedrijf waar een onbalans is tussen de eerder genoemde drie P’s. Bij de meeste collega’s is dat het geval. Ik ben toch redelijk verknocht aan Ecover. Het is een uniek bedrijf, zowel op het gebied van visie en producten als mensen en de zorg daarvoor. Bovendien is de vraag niet opportuun. Toen ik hier kwam ging het zeer slecht met het bedrijf. Nu groeien we nog steeds, ondanks de huidige crisis. We hebben al een tweede productievestiging en denken aan een toekomst waarin we onze verkoop en service veel minder centraal regelen dan nu. Hoe snel dat zal gaan is toch afhankelijk van de crisis. Men stelt dat die voorbij is. Misschien geldt dat voor de bankwereld, maar ik denk dat de echte gevolgen pas de komende jaren voelbaar zullen worden. De talloze ontslagen poets je niet zomaar even weg en dat heeft gevolgen voor de bestedingen en dus voor de afname van nieuwe producten. Die gevolgen zullen nog lang aanhouden. Je kunt dat echter ook positief zien. Misschien leren mensen erdoor kritischer te kijken naar wat ze echt nodig hebben en wint het denken in kwaliteit in plaats van kwantiteit terrein. Voor ons bedrijf kan dat goed uitpakken.”
Informatie:
