Het van oorsprong Duitse bedrijf Helpling zegt een prikbord te zijn voor zelfstandige schoonmakers, maar haar werkwijze verschilt niet van andere bedrijven die schoonmaakdiensten aanbieden. Volgens FNV is er sprake van een gezagsverhouding tussen Helpling en de schoonmakers, waardoor dit bedrijf zich aan het arbeidsrecht moet houden en aan de schoonmaakcao. Zakaria Boufangacha, lid dagelijks bestuur FNV: “Helpling hoort zich als een fatsoenlijke werkgever te gedragen door de werknemers in loondienst te nemen en verzekeringen en premies voor hen te betalen. Ook hebben werknemers recht op pensioenopbouw en bij ziekte recht op doorbetaling. Dit gebeurt nu niet. Helpling ontduikt de cao Schoonmaak en werkt via schijnconstructies. Hiervoor eisen wij een schadevergoeding.”
Schone schijn
Helpling lijkt een mooie creatieve formule aan de buitenkant, maar schone schijn bedriegt, aldus de vakbond. Het gaat er vooral om dat de investeerders achter het platform winst maken. Boufangacha: “Het lijkt een mooi verdienmodel voor de korte termijn, maar op de lange termijn hebben we hier als maatschappij in zijn geheel last van, want op deze manier worden niet voldoende premies afgedragen aan verzekeringen en pensioenfondsen. De kosten voor een goede verzekering of een pensioen zijn veel te hoog voor een werker die slecht €11,50 euro per uur ontvangt. Een echte zelfstandige verrekent die kosten in zijn tarief, maar dat kan niet met de tarieven die gangbaar zijn via Helpling. Het beeld wordt geschetst dat het een leuke hippe baan is voor erbij, maar ook iemand met een laag inkomen heeft recht op bescherming via het arbeidsrecht.”
‘Als ik met een stofzuiger van de trap af val is er niets geregeld’
FNV spant de zaak aan samen met Antoinette Verhoef, lid van FNV. “Dit doe ik niet alleen voor mijzelf, maar voor al mijn collega’s die via Helpling werken. Ik wil aantonen dat ik geen echte zzp’er ben, geen ondernemer ben. Helpling is mijn baas, eigenlijk moet ik in loondienst.” Volgens Verhoef gaat ook de positie van werkenden achteruit door de werkwijze van bedrijven zoals Helpling. “Als we niet oppassen, gaan straks heel veel mensen op die manier werken, tegen stukloon. Op deze manier gaan wij terug naar vroeger, terug naar af. De bedrijven maken winst, maar wij verdienen te weinig om onszelf te kunnen beschermen tegen ziekte. Als ik met een stofzuiger van de trap af val is er niets geregeld. Als ik vakantie wil opnemen krijg ik niet doorbetaald en ben ik meteen mijn opdrachten kwijt. Verder heb ik niet de mogelijkheid om me als ondernemer op te stellen want Helpling is de baas, maar wil niet de daarbij horende verantwoordelijkheden nemen. Ik wil dat dit verandert. Ik wil gewoon in loondienst!”
Bemiddelingskosten
Helpling stelt alleen maar een prikbord te zijn, dat via een app, een match faciliteert tussen schoonmaker en een particulier huishouden. Maar in haar uitingen en opstelling naar de werkers verschilt dit bedrijf niet van andere schoonmaakbedrijven die dit soort diensten aanbieden.
Helpling gaat er niet tussen uit zodra de schoonmaker en de klant elkaar hebben gevonden, maar blijft tussen de schoonmaker en de klant instaan en incasseert 23% van het uurtarief voordat zij de verdiensten aan de schoonmaker overmaakt. Boufangacha: “Als de schoonmaker en klant rechtstreeks, dus zonder Helpling afspraken maken, moet de schoonmaker een boete van vijfhonderd euro betalen aan Helpling. De wet verbiedt het in rekening brengen van bemiddelingskosten. Ook hiervoor vragen wij daarom een verbod met een dwangsom.”
Platformeconomie
Een platform als Helpling maakt het mogelijk dat werkgevers een drijfveer hebben om goedkoper te werken met zzp’ers en dat is oneerlijke concurrentie naar andere schoonmaakbedrijven. Boufangacha: “Het verdienmodel van Helpling doet de schoonmakers te kort. Met deze zaak willen we duidelijkheid krijgen over de juridische kwalificatie en de geldende arbeidsvoorwaarden van het schoonmaakwerk van Helpling. Ook willen we hiermee de problematiek achter de platformeconomie aankaarten. Wij moeten dat wel uitprocederen want de overheid doet niets aan naleving bij platformen zoals Helpling en Deliveroo. Dit kunnen wij alleen samen met dappere individuen die dit aandurven.”