Door John Tabbers
Het op 15 maart verschenen persbericht van Het NIC getiteld: “Aanbesteden schoonmaak drastich op de schop” rept niet alleen over ‘het professioneel managen van schoonmaakcontracten’ en ‘het ter beschikking stellen door Het NIC aan opdrachtgevers van innovatieve tools om de kwaliteit van de dienstverlening te monitoren en zo nodig te kunnen bijsturen’ maar ook over ‘een reëel aantal vastgestelde schoonmaakuren tegen een vooraf bepaald redelijk uurtarief’ en ‘het structureel werken aan het opbouwen van een relatie met de opdrachtnemer’.
Kortom, iedereen blij:
- de opdrachtgever krijgt betere kwaliteit en minder zorg –immers: Het NIC ‘ontzorgt de opdrachtgever door de kwaliteit, het aantal gewerkte uren, de arbeidsvoorwaarden en de arbeidsomstandigheden periodiek te controleren’-
- de opdrachtnemer mag de opdracht uitvoeren op basis van een reëel aantal schoonmaakuren en tegen een vooraf bepaald redelijk uurtarief
- Het NIC zelf kan omzet draaien door innovatieve tools te implementeren en de resultaten te monitoren, door bij te sturen, door contract management uit te voeren en door kwaliteitsinspecties uit te voeren op basis van ‘het kwaliteitssysteem NIC Extra’.
Noteer dan ook in uw agenda: ingaande april 2011 –na introductie van ‘NIC’s Nieuwe aanpak van schoonmaakaanbestedingen’ is de volgende spreuk niet meer van toepassing in Schoonmaakland: “De één zijn dood is de ander zijn brood”.
Niettemin, in de schemerzone richting april 2011 is het interessant om te bezien hoe bovenvermelde NIC-intenties verwoord staan in een op 22 maart j.l. gepubliceerde schoonmaakaanbesteding die door Het NIC (be-)geleid wordt. Dit betreft de aanbesteding Schoonmaakdienstverlening en glasbewassing ten behoeve van het Jan van Brabantcollege te Helmond, met een beoogde contractduur van 5 jaar (2 jaar vast en 3 jaar optioneel) en een schoonmaakobject van 30.000 m2 vloeroppervlak, 15.000 m2 raamoppervlak en additionele diensten, verdeeld over 3 locaties.
Zoekend naar de bevestiging van de NIC-voornemens in dit door haar opgestelde bestek, valt mij het volgende op –lezer, let op: ik kan wel afwassen maar weet niets van schoonmaken!-:
- ‘In week 28 zal er een kwaliteitsinspectie (0-meting) per locatie plaatsvinden. Bij afkeuring kan de huidige opdrachtnemer herstelwerkzaamheden uitvoeren, waarna er een herinspectie zal plaatsvinden. Indien de herinspectie opnieuw tot afkeuring leidt, zal de nieuwe opdrachtnemer de benodigde herstelwerkzaamheden mogen uitvoeren. Kosten van deze herstelwerkzaamheden mogen niet verder oplopen dan tot 50% van de laatste maandfactuur van de huidige opdrachtnemer.’
In het licht van de bewoordingen van het NIC-persbericht mis ik het volgende:
- De herstelwerkzaamheden dienen te worden uitgevoerd met een aantal uren dat noodzakelijk is gezien het nivo van de geconstateerde vervuiling.
- Deze werkzaamheden worden vergoed tegen het uurtarief dat met de nieuwe opdrachtnemer overeengekomen is. En volgens de intentie van Het NIC zal dit uurtarief naar verwachting veel hoger zijn dan het rolschaatstarief van de huidige opdrachtnemer die wellicht een puinbak achterlaat.
- Ergo: geen beperking van de vergoeding voor de opgedragen werkzaamheden tot een maximum van 50% van de maandfactuur van de vorige opdrachtnemer!
- ‘Het totaal aantal productieve uren (exclusief glasbewassing) dient minimaal 5.400 te zijn. Bij dit aantal uren is de score op het aspect ‘Totaal aantal productieve uren’ nul (0) punten. De maximaal te behalen score van 25 punten wordt toegekend bij een inzet van 6.200 uren per jaar of meer. Daar waar er meer uren dan 6.200 worden aangeboden wordt het aantal uren gelijkgesteld aan 6.200.’
Hierbij mis ik het volgende:
Ingeval een inschrijver offreert op basis van méér dan 6.200 uur, wordt bij de bepaling van de score op “(Totaal-)prijs” (met een maximale score van 37 punten) de geoffreerde totaalprijs verminderd naar rato van de omvang van het aantal uren boven de 6.200. Immers, je kunt niet het aantal uren afkappen maar de totaalprijs ongewijzigd laten althans voor de bepaling van de puntenscores.
- De puntenscore voor de totaalprijs wordt bepaald door de door inschrijver aangeboden totaalprijs te relateren aan de laagste aangeboden totaalprijs. Waar de aangeboden totaalprijs bestaat uit uren maal het gemiddeld tarief, betekent dit –wanneer inschrijver gaat voor een maximale score op het aspect ‘inzet van directe uren’- nog steeds dat de inschrijver met het laagste uurtarief de hoogste ogen gooit.
Hierbij mis ik het volgende:
Het NIC hanteert hier het zogenaamde ‘relatieve scoremodel’. Het zou van meer overtuiging getuigen wanneer Het NIC –nu zij reeds een standpunt heeft ingenomen ten aanzien van het aantal in te zetten uren- ook een standpunt zou innemen ten aanzien van het gemiddelde uurtarief dat aanleiding zal geven tot een maximale puntenscore op totaalprijs. Moeilijk hoeft dit niet te zijn: van alle over te nemen en dus in te zetten medewerkers zijn de uurtarieven bekend en in haar eigen bijlage opgegeven.
•En nu de aanval op het rolschaatstarief:
“Tijdregistratie op de locaties zal niet alleen door middel van (handgeschreven!) logboeken per locatie plaatsvinden. Opdrachtnemer dient door middel van een adequaat systeem te borgen dat de opgegeven productieve uren gemeten worden en hiermee ook daadwerkelijk ingezet worden. Deze gegevens dienen op ieder moment oproepbaar te zijn. De eventuele kosten voor de implementatie, uitvoering en toezicht op dit systeem zijn voor de opdrachtnemer.”
Het moge duidelijk zijn dat er geen sprake is van ‘eventuele kosten’ maar van forse kosten voor aanschaf van tijdsregistratieapparatuur en softwarelicenties –zie ook een onlangs op CleanTotaal gepubliceerd artikel over deze materie-. Dit lijkt een beetje op het geven met de rechterhand en het nemen met de linkerhand: zo de overeen te komen uurtarieven al groter zouden zijn dan thans gebruikelijk, dan gaat dit gepaard met grotere uurgebonden registratiekosten. Per saldo is het nog maar de vraag of het netto-uurtarief middels deze NIC-aanpak zal stijgen.
- Als extra-zekerheid voor opdrachtgever vermeldt het bestek: ‘Enkel werkelijk bestede uren zullen worden uitbetaald’. En dit ongetwijfeld op basis van de urenregistratie-database.
- Bovenstaande impliceert echter niet alleen een aanval op ‘een redelijk uurtarief’ maar betekent tevens een uitsluiting van vrijwel alle schoonmaakbedrijven die nog niet beschikken over (ervaring met) een geautomatiseerd tijdsregistratiesysteem. Ergo: alle schoonmaakbedrijven minus 10?
- ‘De kwaliteit van de uitvoering zal worden getoetst volgens het kwaliteitsmeet-systeem NIC Extra’.
Ik zou zeggen: start maar vast een ’meldpunt misbruik kwaliteitssysteem NIC Extra’ op. Dit op grond van mogelijke verwarring tussen objectiviteit en opdrachtgevers-bedrijfsbelang.
- Tot slot de volgende verbijsterende uitsmijter:
‘Als uit een kwaliteitscontrole blijkt dat het afkeuringspercentage van één of meer ruimtecategorieën boven de goedkeuringsgrens ligt, kunnen de kortingen van de betreffende ruimtecategorieën cumulatief worden toegepast op de voor de schoonmaakwerkzaamheden overeengekomen maandvergoeding voor het gehele object waarin de als onvoldoende beoordeelde ruimtes zijn gelegen.’
Met andere woorden:
Het boetebeding is niet rechtstreeks en uitsluitend gekoppeld aan de geoffreerde kosten voor de betreffende afgekeurde ruimte(n) maar aan de maandfactuur voor h
et gehele complex waarin de afgekeurde ruimten liggen. Het feit dat hier gesproken wordt over ‘kunnen worden toegepast’ doet niet af aan dit falikant verkeerde principe.
et gehele complex waarin de afgekeurde ruimten liggen. Het feit dat hier gesproken wordt over ‘kunnen worden toegepast’ doet niet af aan dit falikant verkeerde principe.
Discussieerden wij niet over wurgcontractclausules??
Conclusie
Het NIC heeft nog een weg te gaan alvorens zij haar intenties metterdaad omgezet heeft in bestekpassages. Tot die tijd blijft het voor iedere inschrijver oppassen en knopen tellen.
Praktijkcursus ‘Inschrijven op aanbesteding Schoonmaakdienstverlening en glasbewassing Jan van Brabantcollege Helmond’
Ten behoeve van schoonmaakondernemers die dubben of zij wel of niet zullen inschrijven op deze aanbesteding, zal ik in de laatste week van maart een Praktijkcursus Inschrijven op aanbesteding geven waarin dit bestek nog gedetailleerder onder de loep genomen wordt. Deze workshop zal gehouden worden te Eindhoven en 1 dag duren. Nadere informatie wordt binnenkort gepubliceerd op de website en de LinkedIn-group van CleanTotaal.
Deze workshop wil ik als volgt structureren:
Ochtend:
•De aanbestedingsprocedure
•De structuur van het bestek
•Het gunningsmodel
•Hoe de gunningskans te vergroten
Middag:
•In te dienen documenten
•Boeteclausules
•‘Wurg-aspecten’
•Waar u specifiek op moet letten
John Tabbers (johntabbers@upcmail.nl) is onafhankelijk aanbestedingsadviseur en columnist van Clean Totaal.
Reageren? Redactie@acceptatie.cleantotaal.nl
