‘‘Het vak is overgeleverd aan de inkoper’ en ‘schoonmaakbedrijven kunnen hun kennis en meerwaarde onvoldoende profileren.’ Stevige woorden van Jacco Vonhof van Novon in het aprilnummer van Clean Totaal. Uiteraard zijn dit voor PIANOo, het Expertisecentrum Aanbesteden, ook heikele kwesties. En natuurlijk is het van groot belang de professionaliteit en specifieke vaktechnische kennis in het inkoopproces te blijven betrekken.
Toch gaat Vonhof naar mijn mening iets te kort door de bocht. De praktijk is namelijk weerbarstig. Je onderscheiden op puur en alleen maar prijs is een achterhaald uitgangspunt dat vandaag de dag niet meer werkt. Iets wat inkopers vandaag de dag vaak niet eens meer willen. Onderscheid op kwaliteit is het centrale thema geworden van de uitwerking van de Marktontmoeting die PIANOo, samen met de OSB organiseerde. En lang niet alleen in de schoonmaakbranche, zo merken wij tijdens onze andere Marktontmoetingen Doordat de OSB de afgelopen tijd wel wat andere prioriteiten had, was de druk even van de ketel, maar wij gaan er nu weer enthousiast mee verder.
Het punt is alleen: hoe maak je die kwaliteit goed meetbaar en inzichtelijk en hoe kom je er als inkoper achter wat jouw organisatie precies nodig heeft? Ons devies: marktconsultaties. Ga in gesprek met die markt, kom erachter wat er te koop is. Alleen op die manier wordt de kwaliteit zichtbaar in plaats van alleen maar de laagste prijs. En alleen op die manier kunnen schoonmaakbedrijven zich voor de aanbesteding daadwerkelijk profileren op kennis en meerwaarde. Daarnaast vragen wij veel meer aandacht voor een goed contractmanagement. In dat kader pleiten wij ook voor een langere contractsduur; bijvoorbeeld zes jaar in plaats van vier. Zo is er veel meer tijd om te werken aan een duurzame relatie, waar ruimte is voor tussentijdse evaluatie en aanpassing en waardoor er minder vaak van met personeel gewisseld hoeft te worden.
En dan nog even dit. Een heleboel overheidsinkopers zijn vooral inkoopcoördinator. De vaktechnische kennis die zij zelf niet in huis hebben, weten zij prima te vinden bij inhoudelijk deskundigen binnen hun eigen organisatie die ze betrekken bij het inkoopproces. Mocht die kennis om de een of andere reden toch niet bereikbaar zijn, dan schakelen ze een intermediair in. Overgeleverd is het schoonmaakbedrijf dus sowieso. Daar heeft Vonhof wel een punt. Maar de vraag is aan wie je als bedrijf liever bent overgeleverd: aan de overheidsinkoper die er alles aan doet om de markt te consulteren en met wie je als schoonmaakbedrijf rechtstreeks zaken doet of aan een intermediair die in feite alleen maar doorlevert en kostenverhogend werkt.
Kees Tazelaar kees.tazelaar@pianoo.nl) is bij PIANOo verantwoordelijk voor de Marktontmoetingen en Leveranciers- en Contractmanagement. Ook is hij contactpersoon voor Purchasing Excellence Publiek.
