Nu het einde van jaar nadert en de Code een half jaar jong is maak ik, als kleine ondernemer in de schoonmaakbranche en code- ondertekenaar, mijn balans op.
Monique van Gulik (mvangulik@vidomax.nl) is directeur van Vidomax Diensten BV en als ondernemer al 17 jaar actief in de schoonmaakbranche.
Het verhaal is bekend, stakingen, opdrachtgevers aangesproken, opzetten code. Eindelijk ging er iets veranderen! Grote ondernemingen als Hago gaven openlijk toe dat het dieptepunt was bereikt. Opdrachtgevers als NS, Schiphol en het ministerie van Sociale Zaken zegden toe in het vervolg een eerlijke prijs te willen betalen. En schoonmaakondernemers tekenden massaal de code, het OSB als vertegenwoordiger van haar leden en een fors aantal kleinere bedrijven.
De code commissie ging voortvarend van start met de uiterst gemotiveerde en ervaren voorzitter Kees Blokland. Enkele aanbesteders werden aangesproken, aanbestedingen werden teruggetrokken en er werd heftig gediscussieerd in de Clean Totaalgroep op Linkedin. Uniek was ook het feit dat de code berust op een samenwerking tussen drie pijlers: werkgevers, opdrachtgevers en werknemers, vertegenwoordigt door de vakbonden. Werkgevers en vakbonden zij aan zij, uniek in Nederland. En waarom niet? We beoogden allemaal hetzelfde doel: fatsoenlijke tarieven waardoor betere winstmarges en daardoor betere arbeidsvoorwaarden. Slechts die combinatie werkt. Iedere partij had zijn eigen belang maar daardoor ook een algemeen belang: een gezonde branche.
Dit naïeve ondernemertje zweefde nog op die roze wolk toen de eisen van vakbonden voor de nieuwe CAO bekend werden gemaakt. Met een klap was ik weer terug op aarde. Waar het CNV redelijk gematigd was en ook welwillend om op uitnodiging van het OSB de dialoog aan te gaan, hakte het FNV met de botte bijl om zich heen. Een ongekende agressie stelde zich ten toon. Een brullend schoonmaakparlement: “de beer is los, wij zijn de baas, wij eisen respect, we hebben er schoon genoeg van”! Ron Meijer die likkebaardend de leden met schepnetten gaat binnenhalen, Mari Martens die alvast weet wat hij voor zijn verjaardag krijgt, de Gouden Standaard die even tussendoor wordt gelanceerd en als klap op de vuurpijl de dreigementen om ook de ondertekenaars van de code niet te ontzien bij de broodnodige acties. 12 tot 15% loonkostenstijging was toch helemaal niet onredelijk? Met als breekpunt het feit dat het zo schandalig is dat er maar liefst maximaal 6 halve wachtdagen worden gehanteerd bij ziekte. De werkgevers werden als schoften neergezet.
Ondertussen moest ik de gesprekken aan met mijn opdrachtgevers om, heel voorzichtig, te vertellen dat de prijzen nu echt iets omhoog moesten na twee jaar bijna stilstand. De sector waarin wij gespecialiseerd zijn heeft het heel erg zwaar (bouw). Opdrachtgevers reageren vol ongeloof als ik verteld dat er eisen worden gesteld die een loonkostenstijging van 15% behelzen. Waar ik enkele maanden terug nog de code vol vuur verdedigde schaam ik me als mijn opdrachtgevers nu reageren als: “oh, nu snap ik waar jullie code voor is bedoeld, elke schoonmaker een Mercedes”.
De code commissie wil zich niet mengen in de onderhandelingen, op zich juist. Echter het gaat hier niet om mengen in onderhandelingen, het gaat hier om het feit dat één van de pijlers van de code en wel de werknemers eisen stellen die marktverstorend werken. één van de bondgenoten stelt openlijk geen vertrouwen in de code te hebben en richten hun eigen standaard op. Dus waarom wél de opdrachtgevers, wél de schoonmaakbedrijven maar niet de werknemerszijde aanspreken op marktverstorend gedrag? Heeft de codecommissie dan toch een kunstgebit?
Uiteraard weet ik niet wat er achter de schermen allemaal gebeurt en wordt besproken. Ik kan slechts conclusies trekken uit de feiten die mij op dit moment bekend zijn. En dat is een zorgwekkende ontwikkeling waar het allemaal zo positief begon. Hoe zullen opdrachtgevers reageren die vol goede intentie zijn en straks weer keihard de dupe worden van stakingen? Hoe geloofwaardig is een Code als binnen een half jaar één van de partijen met een eigen Code komt? Hoe geloofwaardig zijn ondernemers als ik nog, als opdrachtgevers menen dat de Code bedoeld is als prijsopdrijving?
Let wel dat kleine opdrachtgevers nog amper iets hebben gehoord over de Code en de situatie in de schoonmaakbranche. Dit uitleggen, zeker in deze crisistijd, vraagt om je nek durven uitsteken als ondernemer. Echter we moeten dit doen om iets te bereiken! Alleen als iedereen iets doet dan zal dit uiteindelijk het verschil kunnen maken. Het algemeen belang zal uiteindelijk in ieders belang zijn. Gezondere bedrijfsresultaten, betere beloning voor de kleine ondernemer en ZZP-er en betere arbeidsvoorwaarden/beloning voor de werknemers. Dat hierdoor de vakbonden meer leden krijgen is ze dan van harte gegund.
Echter om nu op voorhand alvast je eigen belang te willen verzilveren is wat al te kort door de bocht. Heel erg jammer en ik hoop van harte dat het redelijke denkvermogen bij het FNV zal terug keren. Zo niet dan vind ik dat de Code Commissie hier openlijk haar bondgenoot op aan moet spreken, Naming en Shaming was het toch?
